Στη διάσκεψη «Our Ocean»(link is external) που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της ΕΕ στη Μάλτα (5-6 Οκτωβρίου), η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε 36 συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για καθαρότερες και ασφαλέστερες θάλασσες.

Πρόκειται για δράσεις παγκόσμιας κλίμακας για τις οποίες θα διατεθούν συνολικά 550 εκατ. ευρώ. Η δέσμευση της ΕΕ καταδεικνύει την αποφασιστικότητά της να βελτιώσει την κατάσταση των θαλασσών και να αποτελέσει παράδειγμα για τον υπόλοιπο κόσμο, τόσο για τις εθνικές κυβερνήσεις όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να ενταθούν οι προσπάθειες αντιμετώπισης των προβλημάτων των θαλασσών ― από τη ρύπανση με πλαστικά απόβλητα και τους κινδύνους για τη θαλάσσια ζωή μέχρι τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις εγκληματικές δραστηριότητες στη θάλασσα.

Οι 36 δράσεις για τις οποίες δεσμεύτηκε η ΕΕ περιγράφονται λεπτομερώς παρακάτω.

Η ασφάλεια στη θάλασσα(link is external) είναι καθοριστικής σημασίας για το παγκόσμιο εμπόριο και την ευημερία. Όμως, απειλείται σήμερα από διάφορους παράγοντες, όπως οι φυσικές καταστροφές, η πειρατεία, οι παράνομες διακινήσεις και οι ένοπλες συγκρούσεις. Για να βελτιωθεί η ασφάλεια των θαλασσών, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τα εξής:

• 37,5 εκατομμύρια ευρώ για την προστασία της ασφάλειας στη θάλασσα και την καταπολέμηση της πειρατείας κατά μήκος της νοτιοανατολικής αφρικανικής ακτογραμμής, καθώς και στον Ινδικό Ωκεανό. Τα κονδύλια θα διατεθούν από τέσσερις περιφερειακές οργανώσεις (IGAD [Διακυβερνητική Αρχή για την Ανάπτυξη], COMESA [Κοινή αγορά της ανατολικής και της μεσημβρινής Αφρικής], EAC [Κοινότητα της ανατολικής Αφρικής] και IOC [Επιτροπή Ινδικού Ωκεανού]) σε συνεργασία με τους οργανισμούς UNODC [Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος], Ιντερπόλ και FAO [Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών]. Το πρόγραμμα αυτό στηρίζει πρωτοβουλίες για εναλλακτικά μέσα διαβίωσης στις παράκτιες περιοχές-καταφύγια πειρατών της Σομαλίας, ικανότητες έρευνας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, μεταρρυθμίσεις σε σωφρονιστικά ιδρύματα, δικαιοδοτικές αρμοδιότητες στον τομέα της δίωξης και της απονομής δικαιοσύνης, για τη διακοπή των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών, για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και για διάφορες άλλες αρμοδιότητες που αφορούν τη θάλασσα, πέραν της σύστασης περιφερειακού μηχανισμού για τον συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.
• 4 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στο πρόγραμμα δορυφορικής παρακολούθησης (Copernicus) το 2017, με στόχο τη στήριξη των οργανισμών και των κρατών μελών της ΕΕ στον τομέα της παρακολούθησης της ρύπανσης από πετρέλαιο και της εμπορικής αλιείας μεγάλης κλίμακας (περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας), στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, στη Μεσόγειο, στη Βαλτική, στη Βόρεια Θάλασσα, στη Μαύρη Θάλασσα, στον Ειρηνικό Ωκεανό και γύρω από τα Κανάρια Νησιά. Το πρόγραμμα Copernicus θα παράσχει επίσης νέες υπηρεσίες για τη στήριξη της επιβολής του νόμου και της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας σε περιοχές που καλύπτονται από πάγο.
• συνέχιση της στήριξης της θαλάσσιας ασφάλειας στον Κόλπο της Γουινέας, μεταξύ άλλων μέσω του διαπεριφερειακού δικτύου του κόλπου της Γουινέας και της δρομολόγησης δύο νέων προγραμμάτων: του προγράμματος SWAIMS (στήριξη της θαλάσσιας ασφάλειας της Δυτικής Αφρικής), ύψους 29 εκατ. ευρώ, και του προγράμματος για τη βελτίωση της ασφάλειας των λιμένων στη Δυτική και Κεντρική Αφρική, ύψους 8,5 εκατ. ευρώ.
• 1 εκατ. ευρώ το 2017 για τη βελτίωση των συστημάτων πληροφορικής και επικοινωνίας των λιμενικών αρχών της ΕΕ και για τη διευκόλυνση της μεταξύ τους συνεργασίας. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει 80.000 ευρώ για τη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών αρχών ακτοφυλακής.
• έναρξη λειτουργίας ενός πρωτότυπου εργαλείου επιτήρησης, τον Σεπτέμβριο του 2017, για τον εντοπισμό σκαφών, ώστε να προσδιορίζεται η έκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη θάλασσα. Το εργαλείο «αναζήτησης αταυτοποίητων θαλάσσιων αντικειμένων» (SUMO) είναι ένα λογισμικό αυτόματης ανάλυσης δεδομένων από ραντάρ δορυφορικής απεικόνισης για την ανίχνευση σκαφών μήκους ενός μέτρου και άνω, ακόμη και με νεφώσεις ή κατά τη νύχτα. Το SUMO είναι εργαλείο ανοικτής πηγής που προωθεί την ευρεία χρήση από τους χρήστες και τους σχεδιαστές λογισμικού και διευκολύνει τη διεθνή συνεργασία για τη χαρτογράφηση θαλάσσιων διαδρομών, την παρακολούθηση της έντασης της ναυτιλίας, τον εντοπισμό ρυπογόνων σκαφών, την παρακολούθηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, την καταπολέμηση της πειρατείας και της παράνομης διακίνησης και τον έλεγχο των θαλάσσιων συνόρων.

Η θαλάσσια ρύπανση(link is external) είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, καθώς πάνω από 10 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων καταλήγουν κάθε χρόνο στη θάλασσα. Έως το 2050 οι θάλασσές μας μπορεί να περιέχουν περισσότερα πλαστικά απόβλητα απ’ ό,τι ψάρια. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, η ΕΕ ανακοίνωσε τα εξής:

• έναρξη λειτουργίας της πύλης WISE–Marine, μιας πλατφόρμας που παρέχει στο ευρύ κοινό και τα ενδιαφερόμενα μέρη πληροφορίες για ζητήματα σχετικά με τα ευρωπαϊκά ύδατα με σκοπό την καλύτερη ωκεάνια διακυβέρνηση και διαχείριση με βάση το οικοσύστημα. Η πλατφόρμα αυτή θα αναπτυχθεί περαιτέρω κατά τα επόμενα έτη.
• 2 εκατ. ευρώ το 2017 για την εφαρμογή από τα κράτη μέλη της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική και 2,3 επιπλέον εκατ. ευρώ για τη στήριξη της περιφερειακής και διαπεριφερειακής συνεργασίας για τον σκοπό αυτό. Η νομοθεσία της ΕΕ αποσκοπεί στην επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης (GES) των υδάτων των κρατών μελών της ΕΕ έως το 2020 και στην προστασία των βασικών πόρων από τους οποίους εξαρτώνται οι οικονομικές και κοινωνικές θαλάσσιες δραστηριότητες.
• 2,85 εκατ. ευρώ για την πρόληψη της θαλάσσιας ρύπανσης και για σχέδια ετοιμότητας, καθώς και 2,5 εκατ. ευρώ για εργασίες κατά της θαλάσσιας ρύπανσης, με σκοπό την ενίσχυση και συμπλήρωση των προσπαθειών διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ καθώς και με επιλεγμένες χώρες στην ευρύτερη περιοχή της ΕΕ.
• σχέδια μέτρων για τη μείωση της διαρροής πλαστικών υλών στο περιβάλλον έως το τέλος του 2017 (στο πλαίσιο της επικείμενης στρατηγικής της ΕΕ για τα πλαστικά).
• σχέδια μέτρων το 2017 για τη μείωση των απορρίψεων αποβλήτων πλοίων καθώς και καταλοίπων φορτίου στη θάλασσα.

Η βιώσιμη γαλάζια οικονομία(link is external) προβλέπεται να διπλασιαστεί σε μέγεθος μέχρι το 2030, σε σχέση με 1,3 τρισ. ευρώ που εκτιμάται ότι ανέρχεται σήμερα. Η ΕΕ πρόσθεσε το θέμα αυτό στη φετινή διάσκεψη «Our Ocean» για να προωθήσει τη μεγαλύτερη συνέργεια ανάμεσα σε βιώσιμες θαλάσσιες λύσεις και για να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση στις παράκτιες κοινότητες σε παγκόσμια κλίμακα. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ ανακοίνωσε τα εξής:

• πάνω από 250 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της έρευνας για τη θάλασσα και τη ναυτιλία το 2017. Η χρηματοδότηση αυτή περιλαμβάνει 40 εκατ. ευρώ για προηγμένες πλωτές μεταφορές με χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές και πάνω από 30 εκατ. ευρώ για τη θαλάσσια ενέργεια. Επιπλέον, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 12 εκατ. ευρώ για τη στήριξη δύο νέων καινοτόμων σχεδίων για δράσεις καθαρισμού με σκοπό την αντιμετώπιση των θαλάσσιων αποβλήτων και άλλων ρύπων. Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει την πρωτοβουλία BlueMED που αφορά τη συνεργασία για μια υγιή, παραγωγική και ανθεκτική Μεσόγειο μέσω της επιστήμης και της έρευνας, διαθέτοντας πάνω από 50 εκατ. ευρώ.
• Επίσης, θα εντείνει περαιτέρω τις εργασίες της στο πλαίσιο της Συμμαχίας All–Atlantic για την Έρευνα στον Ατλαντικό, ενισχύοντας τη συνεργασία της με ατλαντικούς εταίρους, όπως η Βραζιλία και η Νότιος Αφρική, για τις θαλάσσιες επιστήμες, την έρευνα και την καινοτομία δυνάμει της διακήρυξης του Μπελέμ, ενώ θα διαθέσει πάνω από 60 εκατ. ευρώ κατά την περίοδο 2018-2019 για την επίτευξη αυτού του στόχου. Η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να εφαρμόζει τη διακήρυξη του Γκάλγουεϊ σχετικά με τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και τον Καναδά για την ωκεάνια έρευνα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέφερε ότι ο αριθμός των ερευνητικών ομάδων που απασχολούνται σε διεθνείς κοινοπραξίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της περιοχής του Ατλαντικού θα υπερβεί τις 500 έως το 2019.
• Επενδυτική πρωτοβουλία ύψους 14,5 εκατ. ευρώ για την προώθηση της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίαςστην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιχορηγήσεις ύψους περίπου 8 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε νεοσύστατες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε σχέδια υψηλών δυνατοτήτων στο πλαίσιο αναδυόμενων τομέων της γαλάζιας οικονομίας ανά την ΕΕ. Για την καλύτερη παρακολούθηση και αντιμετώπιση των θαλάσσιων αποβλήτων, θα διατεθεί επιπλέον ποσό 2 εκατ. ευρώ για την παροχή στήριξης σε καινοτόμες τεχνολογίες με σκοπό την παρακολούθηση ή/και την αντιμετώπιση των θαλάσσιων αποβλήτων στα ύδατα που περιβάλλουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου, θα διατεθεί ποσό ύψους 3 εκατ. ευρώ για τη διευκόλυνση προγραμμάτων αδελφοποίησης στη λεκάνη της Μεσογείου, όπως μεταξύ ιδρυμάτων ναυτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, επιχειρήσεων που συμμετέχουν στη γαλάζια οικονομία και τοπικών αλιευτικών κοινοτήτων. Τέλος, θα χορηγηθεί ποσό ύψους 1,5 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων της Μεσογείου.
• Έναρξη του προγράμματος σύμπραξης Ειρηνικού – Ευρωπαϊκής Ένωσης για το θαλάσσιο περιβάλλον (PEUMP), ύψους 45 εκατ. ευρώ. Η Σουηδία ανήγγειλε ότι θα συνεισφέρει στο πρόγραμμα 10 εκατ. ευρώ. Στόχος του προγράμματος είναι να υποστηριχθεί η βιώσιμη διαχείριση και ανάπτυξη της αλιείας για την επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη και, παράλληλα, να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να διατηρηθεί η θαλάσσια βιοποικιλότητα.
• Επιτάχυνση των διαδικασιών θαλάσσιου/ναυτικού χωροταξικού σχεδιασμού παγκοσμίως, σε συνεργασία με τη Διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή της ΟΥΝΕΣΚΟ (IOC-UNESCO), σύμφωνα με την από κοινού δέσμευση της 24ης Μαρτίου 2017. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αναπτύσσεται σε διασυνοριακό και διατομεακό επίπεδο έτσι ώστε οι ανθρώπινες δραστηριότητες στη θάλασσα να διεξάγονται με αποτελεσματικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο. Με βάση τον κοινό οδικό χάρτη, η ΕΕ θα διαθέσει επιχορήγηση ύψους 1,4 εκατ. ευρώ στην IOC-UNESCO με σκοπό την εκπόνηση διεθνών κατευθυντήριων γραμμών για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Στο πλαίσιο του εγχειρήματος αυτού, θα δρομολογηθούν στις αρχές του 2018 δύο πιλοτικά έργα θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού: ένα στη Μεσόγειο και ένα στο Νότιο Ειρηνικό. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ένα διεθνές φόρουμ για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό προκειμένου να διευκολυνθούν οι συζητήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός, συμπεριλαμβανομένων διατομεακών δράσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρώτη συνάντηση εργασίας θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2018.
• 3 εκατ. ευρώ για τη στήριξη έργων στις χώρες της ΕΕ με σκοπό την ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αναπτύσσεται σε διασυνοριακό και διατομεακό επίπεδο έτσι ώστε οι ανθρώπινες δραστηριότητες στη θάλασσα να διεξάγονται με αποτελεσματικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο.
• Επενδύσεις 23 εκατ. ευρώ στην υπηρεσία παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο πλαίσιο του προγράμματος Copernicus (παρακολούθηση μέσω δορυφόρου) το 2017 και το 2018. Η υπηρεσία αυτή επικεντρώνεται στην κλιματική αλλαγή, την αλιεία και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ανακοινώθηκε επίσης ότι το πρόγραμμα Copernicus θα εκπονήσει, για πρώτη φορά, δείκτες παρακολούθησης ωκεανών, συμπεριλαμβανομένων βιοχημικών δεικτών. Οι δείκτες αυτοί, οι οποίοι είναι σημαντικοί για την εκτίμηση της υγείας των ωκεανών, θα δημοσιευθούν στην έκθεση για την κατάσταση των ωκεανών, η οποία θα είναι διαθέσιμη στα τέλη του 2018.
• Δέσμευση για την επίτευξη περαιτέρω προόδου στο πλαίσιο συμφωνιών σύμπραξης για τη βιώσιμη αλιεία με παράκτια κράτη. Με βάση τις συμφωνίες αυτές, παρέχεται ήδη βοήθεια σε χώρες για την ανάπτυξη της βιώσιμης αλιείας, την αποτελεσματική διαχείριση των συστημάτων παρακολούθησης και ελέγχου και την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας. Η νέα γενιά συμφωνιών πρέπει να υιοθετήσει μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, όπου θα περιλαμβάνεται η προώθηση μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας καθώς και επενδύσεων στον τομέα της αλιείας. Χάρη στη νέα αυτή προσέγγιση, οι χώρες-εταίροι αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερο και με βιώσιμο τρόπο από την ωκεάνια οικονομία.
• 8,5 εκατ. ευρώ για τη διατήρηση της θαλάσσιας και της παράκτιας βιοποικιλότητας στη λεκάνη της Καραϊβικής Θάλασσας προς όφελος των κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα οικοσυστήματα αυτά. Η δράση αυτή αφορά ιδίως βιοτόπους που απειλούνται από κακή χρήση, υπερεκμετάλλευση, ρύπανση καθώς και από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
• 6 εκατ. ευρώ για τη στήριξη έργων στις χώρες της ΕΕ με σκοπό την ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αναπτύσσεται σε διασυνοριακό και διατομεακό επίπεδο έτσι ώστε οι ανθρώπινες δραστηριότητες στη θάλασσα να διεξάγονται με αποτελεσματικό, ασφαλή και βιώσιμο τρόπο.
• Χρηματοδότηση των δοκιμών των πρώτων εφαρμογών κυματικής και παλιρροϊκής συστοιχίας στην Ευρώπη το 2017, με συνεισφορά 1,5 εκατ. ευρώ προκειμένου να ενισχυθούν οι διοικήσεις και οι φορείς ανάπτυξης έργων που συμμετέχουν στην παρακολούθηση του περιβάλλοντος.
• Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτίθεται να καταρτίσει το πιλοτικό σχέδιο «Γαλάζιο Επιστημονικό Νέφος» για τον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας σχετικά με την πρόσβαση, τη διαχείριση και τη χρήση θαλάσσιων δεδομένων, με στόχο τη βελτίωση της επεξεργασίας μεγάλων ποσοτήτων διαφόρων θαλάσσιων και ναυτικών δεδομένων που χρησιμοποιούν τεχνολογίες υπολογιστικού νέφους. Επιπλέον, το γαλάζιο νέφος αποσκοπεί στην περαιτέρω προώθηση των εργασιών μεταξύ των επιστημόνων της ΕΕ και των διεθνών τους εταίρων. Οι τεχνολογίες υπολογιστικού νέφους μπορούν να βελτιώσουν την παγκόσμια και περιφερειακή ωκεάνια επισκόπηση και πρόγνωση, που προωθούνται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του G7 για το μέλλον της θάλασσας και των ωκεανών, καθώς και στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο για τη δημιουργία βελτιωμένου παγκόσμιου συστήματος συστημάτων γεωεπισκόπησης (GEOSS).
• Τουλάχιστον 1 εκατ. ευρώ για το παγκόσμιο πρόγραμμα αλιείας της Παγκόσμιας Τράπεζας (PROFISH). Στόχος του προγράμματος είναι να βελτιωθεί η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, η ευημερία των ανθρώπων και οι οικονομικές επιδόσεις της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, με έμφαση στην καλή διαβίωση των φτωχών κοινοτήτων που απασχολούνται με την αλιεία και την ιχθυοκαλλιέργεια στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Η κλιματική αλλαγή(link is external) έχει αμεσότατες συνέπειες για τους ωκεανούς, οι πιο σοβαρές από τις οποίες είναι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η οξίνιση. Γι’ αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τα εξής:

• Σχέδιο ύψους 10 εκατ. ευρώ από κοινού με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΔΝΟ) για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών. Στόχος του σχεδίου είναι να συσταθούν πέντε κέντρα συνεργασίας στον τομέα της θαλάσσιας τεχνολογίας (MTCC), ένα σε καθεμία από τις περιοχές-στόχους, δηλαδή την Αφρική, την Ασία, την Καραϊβική, τη Λατινική Αμερική και τον Ειρηνικό, ώστε να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο δίκτυο. Στόχος του δικτύου θα είναι να βοηθά τις αναπτυσσόμενες χώρες των περιοχών αυτών να αναπτύξουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.
• 1,5 εκατ. ευρώ για τη μείωση των εκπομπών αιθάλης στην Αρκτική. Το σχέδιο αποσκοπεί στην ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας για την προστασία του περιβάλλοντος της Αρκτικής.
• 600.000 ευρώ κατά τα επόμενα δύο έτη για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την Αρκτική σε τρεις τομείς προτεραιότητας της πολιτικής της ΕΕ για την Αρκτική: κλιματική αλλαγή και προστασία του περιβάλλοντος της Αρκτικής· βιώσιμη ανάπτυξη στην Αρκτική και στη γύρω περιοχή· και διεθνής συνεργασία σε ζητήματα της Αρκτικής.

Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος(link is external): Λιγότερο από το 5% των παγκόσμιων θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών προστατεύονται σήμερα από τη νομοθεσία, ενώ το ποσοστό εφαρμογής της νομοθεσίας είναι ακόμη μικρότερο – παρά τον στόχο των Ηνωμένων Εθνών για αύξηση της προστασίας στο 10% έως το 2020. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τα εξής:

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη σταδιακή κατάργηση έως τα τέλη του 2017 όλων των πλαστικών κυπέλλων μίας χρήσης στους ψύκτες νερού και στα μηχανήματα πώλησης νερού σε όλα τα κτήριά της και κατά τις συνεδριάσεις της. Δεσμεύτηκε επίσης να παρουσιάσει στη διάσκεψη «Our Ocean» του 2018 όλες τις προσπάθειές της για περαιτέρω μείωση της χρήσης άλλων πλαστικών ειδών μίας χρήσης σε όλα τα κτήριά της και τις εκδηλώσεις της. Μεταξύ των μέτρων για την επίτευξη του παραπάνω στόχου περιλαμβάνονται οι πράσινες δημόσιες προμήθειες, η μείωση όλων των πλαστικών μίας χρήσης στις καντίνες και τις καφετέριες, η προώθηση της χρήσης πόσιμου νερού, η έναρξη εκστρατείας ευρύτερης ευαισθητοποίησης του προσωπικού σε θέματα μείωσης, διαλογής και ανακύκλωσης των αποβλήτων, καθώς και οικολογικότερης διοργάνωσης των εκδηλώσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• 20 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη της διαχείρισης των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών σε χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού μέσω του προγράμματος BIOPAMA II (πρόγραμμα για τη βιοποικιλότητα και τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών).
• Στήριξη, από κοινού με τη Γερμανία, της δημιουργίας μιας διατομεακής και διασυνοριακής πολυσυμμετοχικής πλατφόρμας για την περιφερειακή διακυβέρνηση των ωκεανών έως το 2020. Η πλατφόρμα αυτή θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο της σύμπραξης για την περιφερειακή διακυβέρνηση των ωκεανών (PROG), η οποία δρομολογήθηκε το 2015 από το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), το Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών Βιωσιμότητας (IASS), το Ινστιτούτο Αειφόρου Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων (IDDRI) και την ομάδα προβληματισμού για τη βιωσιμότητα (TMG). Η ανάπτυξη της πλατφόρμας ανακοινώθηκε από τη Γερμανία ως προαιρετική δέσμευση με την ευκαιρία της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τους ωκεανούς στο πλαίσιο της εφαρμογής του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 14 (5-9 Ιουνίου 2017). Το φόρουμ του PROG θα παρέχει νέες γνώσεις για μια ολοκληρωμένη ωκεάνια διακυβέρνηση σε τρία διαφορετικά επίπεδα: (1) εντός των περιφερειών, (2) μεταξύ των περιφερειών, και (3) μεταξύ περιφερειακού και παγκόσμιου επιπέδου. Στο πλαίσιο της συνεργασίας με διεθνείς εταίρους το 2018, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γερμανία θα διοργανώσουν την πρώτη συνεδρίαση το 2019.
• 1,5 εκατ. ευρώ για την ανάλυση των οικοσυστημάτων και της οικονομικής δραστηριότητας στη Μεσοατλαντική ράχη και την υφαλορράχη του Ρίο (Rio Grande Rise) για τον προσδιορισμό ενός συνεκτικού συνόλου περιοχών ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.
• Την πρόθεσή της να στηρίξει τη Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο όσον αφορά τη θέσπιση περιοχής περιορισμένης αλιείας (FRA) τουλάχιστον 2.700 τ.χλμ.² για την προστασία βενθικών αποθεμάτων σε οικοτόπους που έχουν αναγνωριστεί ως βασικές περιοχές συγκέντρωσης ιχθυδίων και αναπαραγωγής για ορισμένα θαλάσσια είδη έξω από τα χωρικά ύδατα της Ιταλίας και της Κροατίας στηνπεριοχή Jabuka/Pomo Pit της Αδριατικής. Ο χαρακτηρισμός της Jabuka/Pomo Pit ως περιοχής περιορισμένης αλιείας θα αποφασιστεί κατά την ετήσια σύνοδο της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο στις 16-19 Οκτωβρίου 2017.

Η βιώσιμη αλιεία(link is external) αποτελεί προαπαιτούμενο για να υπάρχουν επαρκή και θρεπτικά αλιεύματα για τις επόμενες γενιές. Για την εξασφάλιση μιας βιώσιμης αλιείας σε όλο τον κόσμο, η ΕΕ ανακοίνωσε τα εξής:

• 15 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος PESCAO για τη βελτίωση της περιφερειακής διακυβέρνησης της αλιείας στη Δυτική Αφρική με σκοπό να αναπτυχθεί μια περιφερειακή αλιευτική πολιτική, να εξασφαλιστεί ο περιφερειακός συντονισμός κατά της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας και να βελτιωθεί η διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων σε περιφερειακό επίπεδο.
• 5,7 εκατ. ευρώ το 2017 για τη στήριξη του έργου του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο (GFCM), με σκοπό τη βελτίωση της βιωσιμότητας των αλιευτικών πόρων της Μεσογείου. Πρόκειται για τη συνέχεια που δόθηκε στη διακήρυξη MedFish4Ever, μια δεκαετή δέσμευση για τη διάσωση των αλιευτικών αποθεμάτων της Μεσογείου και την προστασία του οικολογικού και οικονομικού πλούτου της περιοχής, που υπεγράφη στις 30 Μαρτίου 2017.
• Τουλάχιστον 1 εκατ. ευρώ το 2017 στο συνολικό πρόγραμμα του FAO προκειμένου να στηριχθεί η εφαρμογή της συμφωνίας-ορόσημου σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνει το κράτος λιμένα για την πρόληψη, αποτροπή και εξάλειψη της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας. Το πρόγραμμα παρέχει πολιτική, νομική και τεχνική βοήθεια και ανάπτυξη ικανοτήτων για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της συμφωνίας. Επιπλέον, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι θα διοργανώσει το 2020 διεθνή διάσκεψη για την αξιολόγηση και επανεξέταση της συμφωνίας για τα μέτρα του κράτους λιμένα. Τέλος, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι το 2017 θα συνεισφέρει 225.000 ευρώ στον FAO για την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου μητρώου καταχώρησης αλιευτικών σκαφών, σκαφών μεταφοράς κατεψυγμένων προϊόντων και σκαφών εφοδιασμού σε παγκόσμια κλίμακα.
• Νέους κανόνες που αναμένεται να τεθούν σε ισχύ πριν από τα τέλη του 2017 για μια καλύτερη και πιο βιώσιμη διαχείριση των εξωτερικών αλιευτικών στόλων. Οι νέοι κανόνες θα δώσουν τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να παρακολουθεί και να ελέγχει καλύτερα τον στόλο της και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα προβλήματα της μετανηολόγησης και ναύλωσης, εντείνοντας με τον τρόπο αυτό τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας.
• Τη δέσμευσή της για την επίτευξη πολυμερούς συμφωνίας σχετικά με τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας στην 11η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ που θα πραγματοποιηθεί το Δεκέμβριο του 2017 στο Μπουένος Άιρες. Στο πλαίσιο αυτό, τον Ιούλιο του 2017 η ΕΕ υπέβαλε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου αναθεωρημένη πρόταση για να απαγορευθούν ορισμένες μορφές επιδοτήσεων που συντείνουν στην ύπαρξη πλεονάσματος αλιευτικής ικανότητας και στην υπεραλίευση, καθώς και για να καταργηθούν οι επιδοτήσεις που συντείνουν στην παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία, και τέλος για να αποφευχθεί η θέσπιση νέων επιδοτήσεων τέτοιου είδους. Η πρόταση, που αποσκοπεί στην εφαρμογή του ΣΒΑ 14.6, περιέχει επίσης διατάξεις που αφορούν την ενισχυμένη διαφάνεια, καθώς και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με μια ειδική και διαφοροποιημένη μεταχείριση των αναπτυσσόμενων και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών. Επιπλέον, η ΕΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να προωθήσει τη συμφωνία αυτή και να τη στηρίξει σε όλα τα στάδια της διαπραγμάτευσης και της εφαρμογής.

Περισσότερα εδώ.