Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα μια νέα πράξη μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) ύψους 1 δισ. ευρώ για την Ουκρανία ως πρώτο τμήμα της έκτακτης δέσμης ΜΧΣ ύψους έως 9 δισ. ευρώ που εξαγγέλθηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Μαΐου 2022 και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 23ης-24ης Ιουνίου 2022.

Η σημερινή πρόταση αποτελεί μέρος της εξαιρετικά έντονης προσπάθειας που καταβάλλει ΕΕ, μαζί με τη διεθνή κοινότητα, για να βοηθήσει την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τις άμεσες οικονομικές της ανάγκες λόγω της απρόκλητης και αδικαιολόγητης επίθεσης της Ρωσίας. Θα συμπληρώσει τη στήριξη που έχει ήδη παράσχει η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου έκτακτου δανείου ΜΧΣ ύψους 1,2 δισ. ευρώ που καταβλήθηκε το πρώτο εξάμηνο εφέτος. Συνολικά, τα δύο σκέλη του προγράμματος θα αυξήσουν τη συνολική στήριξη της ΜΧΣ προς την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου σε 2,2 δισ. ευρώ και θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 10 δισ. ευρώ μόλις καταστεί λειτουργική ολόκληρη η δέσμη έκτακτης ΜΧΣ προς την Ουκρανία.

Βάσει της πρότασης, τα κεφάλαια της ΜΧΣ θα διατεθούν στην Ουκρανία με τη μορφή μακροπρόθεσμων δανείων με ευνοϊκούς όρους. Η βοήθεια αυτή θα στηρίξει τη μακροοικονομική σταθερότητα και τη συνολική ανθεκτικότητα της Ουκρανίας στο πλαίσιο της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας και των επακόλουθων οικονομικών προκλήσεων. Ως περαιτέρω έκφραση αλληλεγγύης, ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα καλύψει το κόστος των τόκων του δανείου αυτού. Όπως και για όλα τα προηγούμενα δάνεια ΜΧΣ, η Επιτροπή θα δανειστεί κεφάλαια από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές και θα τα μεταβιβάσει υπό τους ίδιους όρους στην Ουκρανία. Το εν λόγω δάνειο προς την Ουκρανία θα είναι καλυμμένο στο 70 % της αξίας του με ποσά που δεσμεύονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Μόλις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εγκρίνουν τη σημερινή πρόταση καθώς και το αντίστοιχο μνημόνιο συνεννόησης και τη δανειακή σύμβαση με τις ουκρανικές αρχές, η Επιτροπή θα διαθέσει γρήγορα στην Ουκρανία το ποσό του 1 δισ. ευρώ.

Η χρηματοδοτική αυτή συνδρομή έρχεται να προστεθεί στην άνευ προηγουμένου στήριξη που έχει παράσχει μέχρι σήμερα η ΕΕ, ιδίως στην ανθρωπιστική, αναπτυξιακή και αμυντική συνδρομή, στην αναστολή όλων των εισαγωγικών δασμών στις ουκρανικές εξαγωγές για ένα έτος, και σε άλλες πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, π.χ. για την αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης στις μεταφορές ώστε να είναι δυνατή η διασφάλιση των εξαγωγών, και ιδίως των σιτηρών.

Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:

Η Πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε σχετικά: «Η ΕΕ εξακολουθεί να στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας και του γενναίου λαού της. Σήμερα υποβάλαμε πρόταση για την πρώτη δόση ύψους 1 δισ. ευρώ της δέσμης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής για την Ουκρανία. Αυτό το πρώτο τμήμα της συνδρομής που εξήγγειλα τον Μάιο θα μας δώσει τη δυνατότητα να ανταποκριθούμε άμεσα στις επείγουσες ανάγκες της Ουκρανίας. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει αρωγή στην Ουκρανία και, πιο μακροπρόθεσμα, να στηρίζει τη μακροπρόθεσμη ανασυγκρότησή της ως δημοκρατική και ευημερούσα χώρα».

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε: «Η τελευταία αυτή χρηματοδοτική συνδρομή και το πρώτο μέρος της δέσμης χρηματοδοτικής στήριξης ύψους 9 δισ. ευρώ καταδεικνύουν για μία ακόμα φορά τη σταθερή δέσμευση της ΕΕ να στηρίξει την Ουκρανία και τον λαό της απέναντι στη συνεχιζόμενη παράνομη επίθεση της Ρωσίας. Τα δάνεια αυτά θα δώσουν στην Ουκρανία τη δυνατότητα να καλύψει περισσότερες από τις άμεσες, τεράστιες χρηματοδοτικές της ανάγκες, ενώ η ΕΕ θα επιδείξει ακόμα περισσότερη αλληλεγγύη καλύπτοντας το κόστος των τόκων.»

Ο Τζουζέπ Μπορέλ, Ύπατος Εκπρόσωπος / Αντιπρόεδρος Αρμόδιος για μια ισχυρότερη Ευρώπη στον κόσμο, ανέφερε: «Ο αδικαιολόγητος πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας ασκεί τεράστια οικονομική πίεση στον ουκρανικό λαό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε ταχύτατα δράση για να στηρίξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ουκρανίας και να βοηθήσει τη χώρα να ξαναχτίσει το μέλλον της μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Με αυτή τη δέσμη έκτακτης ανάγκης στέλνουμε ένα σαφέστατο μήνυμα: η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να στηρίζει την Ουκρανία και τον λαό της.»

Ο Γιοχάνες Χαν, Επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης, δήλωσε τα εξής: «Με τη σημερινή μας πρόταση συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να στηρίξουμε τη γειτονική και σύμμαχο Ουκρανία υπό τις παρούσες εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Υπολογίζουμε στην ταχεία επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, πράγμα που θα μας επιτρέψει να καταβάλουμε γρήγορα την πρώτη πληρωμή στην Ουκρανία, η οποία αντιμετωπίζει επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες.»

Ο Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποφασισμένη να στηρίξει την Ουκρανία ώστε να ενισχύσει τα οικονομικά της καθώς η χώρα εξακολουθεί να αμύνεται κατά της ρωσικής επίθεσης. Η παρούσα πρόταση αποτελεί ένα ακόμη συγκεκριμένο βήμα για την εκπλήρωση αυτής της δέσμευσης, με τη διάθεση ποσού 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, το οποίο μπορεί να καταβληθεί αμέσως στην Ουκρανία. Παράλληλα, θα συνεχίσουμε με ταχύτητα την εκπόνηση πρότασης για το δεύτερο τμήμα της έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, όπως ανακοινώθηκε τον Μάιο.»

Ιστορικό

Η ΕΕ έχει ήδη παράσχει σημαντική βοήθεια στην Ουκρανία τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος ΜΧΣ. Από το 2014 μέχρι σήμερα, η ΕΕ έχει χορηγήσει πάνω από 5 δισ. ευρώ στην Ουκρανία μέσω πέντε προγραμμάτων μακροοικονομικής συνδρομής για τη στήριξη της εφαρμογής ενός ευρέος προγράμματος μεταρρυθμίσεων σε τομείς όπως η καταπολέμηση της διαφθοράς, η ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, το κράτος δικαίου και η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Επιπλέον, νωρίτερα φέτος η Επιτροπή χορήγησε έκτακτο δάνειο ΜΧΣ ύψους 1,2 δισ. ευρώ, για το οποίο η Επιτροπή άντλησε κεφάλαια σε δύο ιδιωτικές τοποθετήσεις κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022. Στις 18 Μαΐου, η Επιτροπή παρουσίασε σχέδια σε ανακοίνωση που εξέδωσε σχετικά με την άμεση αντίδραση της ΕΕ για την αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού της Ουκρανίας, καθώς και το πιο μακροπρόθεσμο πλαίσιο ανασυγκρότησής της.

Για τη χρηματοδότηση της ΜΧΣ, η Επιτροπή δανείζεται από τις κεφαλαιαγορές εξ ονόματος της ΕΕ, παράλληλα με τα άλλα προγράμματά της, ιδίως το NextGenerationEU και το SURE. Ο πιθανός δανεισμός για την Ουκρανία προβλέπεται στο σχέδιο χρηματοδότησης της Επιτροπής για το δεύτερο εξάμηνο του 2022.

Τα προγράμματα μακροοικονομικής συνδρομής (MΧΣ) αποτελούν μέρος της ευρύτερης δέσμευσης της ΕΕ έναντι των γειτονικών της χωρών και έχουν σχεδιαστεί ως έκτακτο μέσο της ΕΕ για την αντιμετώπιση κρίσεων. Τίθενται στη διάθεση γειτονικών χωρών της ΕΕ που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ισοζυγίου πληρωμών. Εκτός από τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή, η ΕΕ στηρίζει την Ουκρανία με διάφορα άλλα μέσα, μεταξύ άλλων με ανθρωπιστική βοήθεια, δημοσιονομική στήριξη, τεχνική βοήθεια και συνδυαστικούς μηχανισμούς στήριξης των επενδύσεων.

Για περισσότερες πληροφορίες 

Δήλωση της προέδρου φον ντερ Λάιεν σχετικά με τη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία

Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Ιουνίου

Ανακοίνωση της 18ης Μαΐου 2022 σχετικά με την αρωγή και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία

Αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Ουκρανία

Press Release in English

Πηγή: Αντιπροσωπία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα