Αθήνα, 09/06/2021

Επισκόπηση ανά τομέα πολιτικής

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τακτική της δέσμη αποφάσεων για υποθέσεις παράβασης, κινεί νομική διαδικασία κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του ενωσιακού δικαίου. Οι εν λόγω αποφάσεις, που καλύπτουν διάφορους τομείς και διάφορα πεδία πολιτικής της ΕΕ, αποβλέπουν στην εξασφάλιση της ορθής εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Οι κυριότερες αποφάσεις που ελήφθησαν από την Επιτροπή παρατίθενται κατωτέρω ταξινομημένες ανά τομέα πολιτικής. Επιπλέον, η Επιτροπή αποφάσισε να περατώσει 239 υποθέσεις, στις οποίες οι εκκρεμότητες με τα οικεία κράτη μέλη διευθετήθηκαν χωρίς να χρειαστεί η Επιτροπή να κινήσει περαιτέρω διαδικασίες.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ενωσιακή διαδικασία επί παραβάσει, βλ. το πλήρες δελτίο Τύπου «Συχνές ερωτήσεις». Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με όλες τις αποφάσεις που ελήφθησαν, βλ. το μητρώο αποφάσεων για υποθέσεις παράβασης.

1. Περιβάλλον και αλιεία

(Για περισσότερες πληροφορίες: Vivian Loonela — Τηλ.: +32 229 66712, Daniela Stoycheva — Τηλ.: +32 229 53664)

Προειδοποιητικές επιστολές

Φύση: Η Επιτροπή καλεί την ΠΟΛΩΝΙΑ να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία και τη διαχείριση των δικτύων της Natura 2000

Η Επιτροπή καλεί την Πολωνία να λάβει μέτρα για την προστασία και τη διαχείριση των τόπων Natura 2000, ώστε να τηρήσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου (οδηγία για τους οικοτόπους) και την οδηγία 2009/147/ΕΚ περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών (οδηγία για τα πτηνά). Σύμφωνα με την οδηγία για τους οικοτόπους, τα κράτη μέλη πρέπει να προτείνουν ενωσιακούς τόπους κοινοτικής σημασίας, οι οποίοι, στη συνέχεια, προστίθενται σε καταλόγους βιογεωγραφικών περιοχών της ΕΕ. Εντός έξι ετών από την καταχώριση σ’ αυτούς τους καταλόγους, τα κράτη μέλη πρέπει να χαρακτηρίσουν τους τόπους κοινοτικής σημασίας ως ειδικές ζώνες διατήρησης, να καθορίσουν στόχους διατήρησης και μέτρα για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης των προστατευόμενων ειδών και οικοτόπων που απαντούν στους τόπους, ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης σε εθνικό βιογεωγραφικό επίπεδο. Η Πολωνία δεν έχει ακόμη χαρακτηρίσει 655 (από τους 845) τόπους κοινοτικής σημασίας ως ειδικές ζώνες διατήρησης, ούτε έχει καθορίσει ειδικούς ανά τόπο στόχους και μέτρα διατήρησης για όλους τους τόπους της. Η προθεσμία για την ολοκλήρωση της διαδικασίας όσον αφορά τους 845 τόπους στην Πολωνία έχει λήξει προ πολλού. Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία για τα πτηνά, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να κατατάσσουν περιοχές σε ζώνες ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) και να θεσπίζουν ειδικά μέτρα διατήρησης και στόχους για κάθε μία από αυτές. Η Πολωνία δεν ολοκλήρωσε τη θέσπιση ειδικών μέτρων διατήρησης για 50 (από τις 145 χαρακτηρισμένες) ΖΕΠ, ούτε συνάρτησε τα μέτρα διατήρησης με τους ειδικούς ανά τόπο στόχους διατήρησης για όλες τις υπόλοιπες ΖΕΠ. Πρόκειται για βασικές προϋποθέσεις με σκοπό την προστασία της βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 επισημαίνουν αμφότερες τη σημασία που έχει για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητάς της, προστατεύοντας τους φυσικούς τόπους και επαναφέροντας σε καλή οικολογική κατάσταση τα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί ζημίες. Για τους προαναφερθέντες λόγους, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Πολωνία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Φύση: Η Επιτροπή καλεί την ΕΣΘΟΝΙΑ να βελτιώσει τους κανόνες της για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Η Επιτροπή καλεί την Εσθονία να ευθυγραμμίσει την εθνική της νομοθεσία με την οδηγία της ΕΕ για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ) και την οδηγία για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση (οδηγία 2001/42/ΕΚ), ιδίως όσον αφορά τις δραστηριότητες υλοτομίας σε τόπους Natura 2000. Η συμμόρφωση με την ενωσιακή νομοθεσία για τη φύση έχει καίρια σημασία για τη διατήρηση και την αποκατάσταση της φύσης και της βιοποικιλότητας. Η οδηγία για τους οικοτόπους συμβάλλει στην επίτευξη αυτού του στόχου, καθώς απαιτεί όλες οι δραστηριότητες με δυνητικά σημαντικές επιπτώσεις σ’ έναν τόπο Natura 2000 να υποβάλλονται σε κατάλληλη εκτίμηση και να εγκρίνονται μόνο στον βαθμό που δεν θα επηρεάσουν σημαντικά τον οικείο τόπο. Επιπλέον, πραγματοποιείται στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση των σχεδίων και προγραμμάτων που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε περιοχή του δικτύου Natura 2000. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 επισημαίνουν αμφότερες τη σημασία που έχει για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητάς της, προστατεύοντας τους φυσικούς τόπους και επαναφέροντας σε καλή οικολογική κατάσταση τα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί ζημίες. Οι απαιτήσεις περιβαλλοντικής εκτίμησης που θεσπίζει η ενωσιακή νομοθεσία δεν έχουν μεταφερθεί πλήρως στην εσθονική έννομη τάξη. Οικονομικές δραστηριότητες που ενδέχεται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις σε τόπο του δικτύου Natura 2000, όπως η υλοτομία, δεν υπόκεινται σε κατάλληλη εκτίμηση βάσει της εσθονικής νομοθεσίας. Οι συστατικές πράξεις των εσθονικών περιοχών Natura 2000, οι λεγόμενοι κανόνες προστασίας, περιλαμβάνουν συχνά διατάξεις που αφορούν την υλοτομία και άλλες οικονομικές δραστηριότητες οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την προστατευόμενη περιοχή και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να υπόκεινται στις διατάξεις τόσο της οδηγίας για τους οικοτόπους όσο και της οδηγίας για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση. Ωστόσο, η Επιτροπή έχει εντοπίσει 217 δέσμες ειδικών ανά περιοχή κανόνων προστασίας που έχουν εγκριθεί χωρίς την περιβαλλοντική εκτίμηση που απαιτείται από τη νομοθεσία της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Εσθονία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Φύση: Η Επιτροπή καλεί την ΚΥΠΡΟ να λάβει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία και τη διαχείριση των δικτύων Natura 2000

Η Επιτροπή καλεί την Κύπρο να λάβει μέτρα για την προστασία και τη διαχείριση των δικτύων Natura 2000 και, επομένως, να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της οδηγίας για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ). Σύμφωνα με την οδηγία για τους οικοτόπους, τα κράτη μέλη πρέπει να προτείνουν ενωσιακούς τόπους κοινοτικής σημασίας, οι οποίοι, στη συνέχεια, προστίθενται σε καταλόγους βιογεωγραφικών περιοχών της ΕΕ. Εντός έξι ετών από την καταχώριση σ’ αυτούς τους καταλόγους, τα κράτη μέλη πρέπει να χαρακτηρίσουν τους τόπους κοινοτικής σημασίας ως ειδικές ζώνες διατήρησης, να καθορίσουν στόχους διατήρησης και μέτρα για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης των προστατευόμενων ειδών και οικοτόπων που απαντούν στους τόπους, ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης σε εθνικό βιογεωγραφικό επίπεδο. Πρόκειται για βασικές προϋποθέσεις με σκοπό την προστασία της βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 επισημαίνουν αμφότερες την κρίσιμη σημασία που έχει για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητάς της, προστατεύοντας τους φυσικούς τόπους και επαναφέροντας σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης τα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί ζημίες. Η Κύπρος, από τους 37 τόπους της κοινοτικής σημασίας, δεν έχει χαρακτηρίσει ως ειδικές ζώνες διατήρησης (ΕΖΔ) τους 3. Επιπλέον, δεν έχει καθορίσει στόχους διατήρησης για 3 ΕΖΔ και οι στόχοι που έχουν καθοριστεί για τις άλλες 34 ΕΖΔ δεν πληρούν τις απαιτήσεις της οδηγίας, για παράδειγμα είναι υπερβολικά ασαφείς ή δεν προσδιορίζουν σωστά τα είδη και τους οικοτόπους που, θεωρητικώς, αφορούν. Επίσης, η Κύπρος δεν έχει θεσπίσει μέτρα διατήρησης για 33 ΕΖΔ, ενώ τα μέτρα που έχει θεσπίσει για 4 ΕΖΔ είναι υπερβολικά γενικόλογα για να διασφαλίσουν την επαρκή προστασία των ειδών και των οικοτόπων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Φύση: Η Επιτροπή καλεί τη ΣΛΟΒΕΝΙΑ να καθορίσει ζώνες ειδικής προστασίας για θαλάσσια είδη και πτηνά

Η Επιτροπή καλεί τη Σλοβενία να εφαρμόσει ορθά την οδηγία για τα πτηνά (οδηγία 2009/147/ΕΚ), η οποία απαιτεί από τα κράτη μέλη τον καθορισμό ζωνών ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) με στόχο την προστασία των άγριων πτηνών. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα υποδεικνύουν ότι είναι καίριας σημασίας για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητας μέσω της προστασίας και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας. Το 2016 η Επιτροπή ξεκίνησε διάλογο με όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβενίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εναπομένοντα κενά στον χαρακτηρισμό ΖΕΠ στο θαλάσσιο περιβάλλον. Οι θαλάσσιες ζώνες προστασίας, όπως αυτές που έχουν χαρακτηριστεί βάσει της οδηγίας για τα πτηνά, προστατεύουν σημαντικές περιοχές αναπαραγωγής, αναζήτησης τροφής ή μετανάστευσης θαλάσσιων πτηνών, διαδραματίζοντας καίριο ρόλο στη διασφάλιση της καλής τους κατάστασης στα ύδατα της ΕΕ. Ωστόσο, οι σλοβενικές αρχές δεν έχουν ακόμη κατατάξει όλες τις αναγκαίες ΖΕΠ για τον μεσογειακό θαλασσοκόρακα, ο οποίος αποτελεί ένα από τα θαλάσσια πτηνά που προστατεύονται από την οδηγία, και, κατά συνέπεια, παραβαίνουν τις υποχρεώσεις που υπέχουν δυνάμει της οδηγίας για τα πτηνά. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στη Σλοβενία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Φύση: Η Επιτροπή καλεί την ΙΤΑΛΙΑ να συμμορφωθεί με την ενωσιακή νομοθεσία για τη φύση

Η Επιτροπή καλεί την Ιταλία να εξασφαλίσει επαρκή προστασία των οικοτόπων και των ειδών βάσει της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου (οδηγία για τους οικοτόπους) και της οδηγίας 2009/147/ΕΚ (οδηγία για τα πτηνά). Βάσει των οδηγιών για τους οικοτόπους και για τα πτηνά, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να αναπτύξουν ένα συνεκτικό ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, προτείνοντας κατάλληλους τόπους κοινοτικής σημασίας και κατατάσσοντας περιοχές σε ζώνες ειδικής προστασίας (ΖΕΠ). Πρόκειται για βασικές προϋποθέσεις με σκοπό την προστασία της βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 επισημαίνουν αμφότερες τη σημασία που έχει για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητάς της, προστατεύοντας τους φυσικούς τόπους και επαναφέροντας σε καλή οικολογική κατάσταση τα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί ζημίες. Το σημερινό δίκτυο Natura 2000 της Ιταλίας δεν καλύπτει επαρκώς τους διάφορους τύπους οικοτόπων και τα είδη που χρήζουν προστασίας. Τα σοβαρότερα κενά αφορούν θαλάσσια είδη, όπως η μεσογειακή φώκια, η θαλάσσια χελώνα καρέτα-καρέτα και το ρινοδέλφινο, καθώς και θαλάσσια ενδιαιτήματα, όπως οι ύφαλοι. Απουσιάζουν επίσης οι χαρακτηρισμοί θαλάσσιων περιοχών για αρκετά είδη θαλάσσιων πτηνών, όπως ο αρτέμης και ο μύχος της Μεσογείου. Για τους προαναφερθέντες λόγους, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Ιταλία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Βιοποικιλότητα: Η Επιτροπή καλεί 18 κράτη μέλη να προστατεύσουν το περιβάλλον από τα χωροκατακτητικά ξένα είδη

Η Επιτροπή καλεί το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Κροατία, την Ιταλία, την Κύπρο, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία να μεταφέρουν διάφορες διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 για την πρόληψη και διαχείριση της εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 επισημαίνουν αμφότερες τη σημασία που έχει για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητάς της, προστατεύοντας τους φυσικούς τόπους και επαναφέροντας σε καλή οικολογική κατάσταση τα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί ζημίες. Τα χωροκατακτητικά ξένα είδη είναι φυτά και ζώα που, εξαιτίας ανθρώπινης παρέμβασης, εγκαθίστανται σε περιοχές εκτός του φυσικού τους πεδίου, εξαπλωνόμενα με ταχείς ρυθμούς και εξοστρακίζοντας τα αυτόχθονα είδη, με σοβαρές περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις. Τα εν λόγω 18 κράτη μέλη δεν εκπόνησαν, δεν εφάρμοσαν και δεν κοινοποίησαν στην Επιτροπή σχέδιο δράσης (ή δέσμη σχεδίων δράσης) για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων διαδρομών ακούσιας εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Επιπλέον, η Βουλγαρία, η Ελλάδα και η Ρουμανία δεν έχουν θεσπίσει σύστημα επιτήρησης χωροκατακτητικών ξένων ειδών που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ, ούτε έχουν συμπεριλάβει τέτοιο σύστημα στο υπάρχον σύστημά τους. Η Ελλάδα και η Ρουμανία δεν έχουν δημιουργήσει πλήρως λειτουργικές δομές για τη διενέργεια των επίσημων ελέγχων που απαιτούνται για την πρόληψη της εκούσιας εισαγωγής ειδών που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Η Πορτογαλία δεν διαβίβασε έκθεση εφαρμογής. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει σε καθένα από τα εν λόγω κράτη μέλη προειδοποιητική επιστολή, δίνοντάς τους προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Πρόληψη μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες: H Επιτροπή καλεί την ΤΣΕΧΙΑ, την ΠΟΛΩΝΙΑ και τη ΣΛΟΒΕΝΙΑ να βελτιώσουν τους εθνικούς τους κανόνες

Η Επιτροπή καλεί την Τσεχία, την Πολωνία και τη Σλοβενία να ευθυγραμμίσουν την εθνική τους νομοθεσία με την οδηγία 2012/18/ΕΕ για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες (οδηγία Seveso III). Η οδηγία εφαρμόζεται σε περισσότερες από 12.000 βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και προβλέπει κανόνες για την πρόληψη σοβαρών βιομηχανικών ατυχημάτων και την ελαχιστοποίηση των αρνητικών τους επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον. Τομείς όπως η χημική και η πετροχημική βιομηχανία, καθώς και η χονδρική πώληση και η αποθήκευση καυσίμων καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Ανάλογα με την ποσότητα των επικίνδυνων ουσιών, ισχύουν διαφορετικά συστήματα ασφάλειας — οι αυστηρότερες νομικές απαιτήσεις εφαρμόζονται στις εγκαταστάσεις που χειρίζονται μεγάλες ποσότητες. Φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας είναι μια ΕΕ με μηδενική ρύπανση, προς όφελος της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής ουδετερότητας. Η εν λόγω συμφωνία αναφέρει ότι οι θεσπιζόμενοι περιβαλλοντικοί κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται αποτελεσματικά προκειμένου να επιτευχθούν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η Επιτροπή εντόπισε 54 περιπτώσεις μη συμμόρφωσης όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας από την Τσεχία. Η Τσεχία δεν έχει μεταφέρει ορθά στο εθνικό της δίκαιο κάποιους ορισμούς («νέα μονάδα», «κίνδυνος» και «ενδιαφερόμενο κοινό»), την υποχρέωση κοινοποίησης ορισμένων πληροφοριών στις αρμόδιες αρχές, το περιεχόμενο της έκθεσης ασφάλειας και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης. Επίσης, η Τσεχία δεν έχει θεσπίσει επαρκή νομοθεσία σχετικά με τη δημόσια διαβούλευση και τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, όπως απαιτείται από την οδηγία, ούτε έχει μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο διατάξεις σχετικά με τις επιθεωρήσεις, την πρόσβαση σε πληροφορίες και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Η Επιτροπή εντόπισε 48 περιπτώσεις μη συμμόρφωσης όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας από την Πολωνία, οι οποίες αφορούν, π.χ., τις υποχρεώσεις του φορέα εκμετάλλευσης, τις διατάξεις σχετικά με τις εκθέσεις ασφάλειας, τα σχέδια έκτακτης ανάγκης, τον σχεδιασμό χρήσεων γης, την ενημέρωση του κοινού, τη δημόσια διαβούλευση και τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι αρμόδιες αρχές έπειτα από μεγάλο ατύχημα, καθώς και τις διατάξεις σχετικά με τις επιθεωρήσεις. Η Πολωνία δεν έχει επίσης μεταφέρει ορθά στο εθνικό της δίκαιο κάποιους ορισμούς της οδηγίας («μονάδα», «φορέας εκμετάλλευσης», «επικίνδυνη ουσία» και «μεγάλο ατύχημα»). Η Σλοβενία δεν έχει μεταφέρει ορθά στο εθνικό της δίκαιο κάποιους ορισμούς της οδηγίας Seveso III, την υποχρέωση κατάρτισης πολιτικής με σκοπό την πρόληψη μεγάλων ατυχημάτων ή την υποχρέωση αποστολής της έκθεσης ασφάλειας για νέες μονάδες πριν από την έναρξη λειτουργίας εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, το δικαίωμα του κοινού να διατυπώνει σχόλια και απόψεις προς την αρμόδια αρχή πριν από τη λήψη απόφασης για ειδικό επιμέρους έργο, καθώς και τη δέουσα συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων των διαβουλεύσεων κατά τη λήψη απόφασης. Η πλημμελής μεταφορά εμποδίζει την ορθή εφαρμογή της οδηγίας. Η περιβαλλοντική διακυβέρνηση διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διευκόλυνση της ορθής λειτουργίας των διαφόρων τομεακών περιβαλλοντικών κανόνων και στην επίτευξη των στόχων τους. Για τους προαναφερθέντες λόγους, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητικές επιστολές στην Τσεχία, στην Πολωνία και στη Σλοβενία, οι οποίες έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες.

Εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων: Η Επιτροπή καλεί τη ΓΕΡΜΑΝΙΑ να διασφαλίσει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη κατά την έγκριση έργων υποδομής στον τομέα των μεταφορών

Η Επιτροπή καλεί τη Γερμανία να παρέχει στο κοινό κατάλληλη πρόσβαση στη δικαιοσύνη όταν εγκρίνονται με νομοθετικές πράξεις έργα υποδομής στον τομέα των μεταφορών για τα οποία απαιτείται εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με την οδηγία για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (οδηγία 2011/92/ΕΕ). Βάσει της οδηγίας, τα εν λόγω έργα επιτρέπεται να εγκρίνονται μέσω εθνικής νομοθετικής πράξης και, ως εκ τούτου, μπορούν να εξαιρούνται από τις διατάξεις που αφορούν τη δημόσια διαβούλευση. Ωστόσο, η οδηγία διευκρινίζει ότι πρέπει να εξακολουθήσει να δίνεται η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της άδειας έργου. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχίσει η Ευρώπη την πορεία προς την επίτευξη των περιβαλλοντικών της στόχων. Τον Μάρτιο του 2020 το γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο ενέκρινε νόμο που παραθέτει σειρά έργων υποδομής στον τομέα των μεταφορών τα οποία μπορούν να εγκριθούν με ομοσπονδιακό νόμο αντί της τακτικής διοικητικής διαδικασίας. Ωστόσο, η έγκριση έργων υποδομής με ομοσπονδιακό νόμο περιορίζει σημαντικά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τα φυσικά πρόσωπα και τις ΜΚΟ, δεδομένου ότι οι ομοσπονδιακοί νόμοι στη Γερμανία μπορούν να καταργηθούν μόνο από το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο. Τα φυσικά πρόσωπα, και ιδίως οι ΜΚΟ, που επηρεάζονται από τέτοια έργα έχουν περιορισμένες μόνο δυνατότητες να προσφύγουν απευθείας στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Κατά την άποψη της Επιτροπής, δεν προβλέπονται άλλες ρυθμίσεις στο εθνικό δίκαιο οι οποίες να διασφαλίζουν ότι το ενδιαφερόμενο κοινό, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, μπορεί σε κάθε περίπτωση να ζητήσει δικαστικό έλεγχο των έργων για τα οποία απαιτείται εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τα οποία έχουν εγκριθεί με ομοσπονδιακή νομοθεσία. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στη Γερμανία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Ρύπανση: Η Επιτροπή καλεί την ΤΣΕΧΙΑ να βελτιώσει τους εθνικούς κανόνες για τη ρύπανση που προκαλείται από βιομηχανικές δραστηριότητες

Η Επιτροπή καλεί την Τσεχία να ευθυγραμμίσει την εθνική της νομοθεσία με την οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές (οδηγία 2010/75/ΕΕ). Οι βιομηχανικές δραστηριότητες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και η εν λόγω οδηγία θεσπίζει κανόνες για δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την πρόληψη ή τη μείωση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα, στα ύδατα και στο έδαφος, καθώς και την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θέτει για την ΕΕ τον φιλόδοξο στόχο της μηδενικής ρύπανσης, δίνοντας έμφαση στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία συγκαταλέγεται στους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία. Η πλήρης εφαρμογή των προτύπων ποιότητας του αέρα που κατοχυρώνονται στη νομοθεσία της ΕΕ έχει καίρια σημασία για την αποτελεσματική προστασία της ανθρώπινης υγείας και τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος. Η Τσεχία δεν έχει μεταφέρει ή δεν έχει μεταφέρει ορθά στο εθνικό της δίκαιο ορισμένες διατάξεις της οδηγίας. Μεταξύ αυτών των διατάξεων είναι οι ορισμοί «ενδιαφερόμενο κοινό» και «υπολείμματα». Επιπλέον, ορισμένοι κανόνες για τη λειτουργία των μονάδων αποτέφρωσης ή συναποτέφρωσης αποβλήτων δεν έχουν μεταφερθεί ορθά στο εθνικό δίκαιο. Επιπλέον, οι διατάξεις σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στις πληροφορίες και στη δικαιοσύνη είναι ασαφείς. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Τσεχία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Ποιότητα του αέρα: Η Επιτροπή καλεί την ΠΟΛΩΝΙΑ να βελτιώσει τους κανόνες της κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Η Επιτροπή καλεί την Πολωνία να μεταφέρει ορθά στο εθνικό της δίκαιο όλες τις απαιτήσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2016/2284 σχετικά με τη μείωση των εθνικών εκπομπών ορισμένων ατμοσφαιρικών ρύπων. Η εν λόγω οδηγία συμβάλλει στην επίτευξη επιπέδων ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα που δεν προκαλούν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Ειδικότερα, η οδηγία ορίζει για τα κράτη μέλη εθνικές δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών όσον αφορά πέντε σημαντικούς ατμοσφαιρικούς ρύπους [οξείδια του αζώτου (NOx), πτητικές οργανικές ενώσεις εκτός του μεθανίου (NMVOC), διοξείδιο του θείου (SO₂), αμμωνία (NH₃) και λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ2,5)]. Όλοι αυτοί οι ατμοσφαιρικοί ρύποι επιφέρουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, όπως αναπνευστικά προβλήματα, καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο, και προξενούν βλάβες στα οικοσυστήματα. Φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας είναι μια ΕΕ με μηδενική ρύπανση, προς όφελος της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής ουδετερότητας. Μεταξύ άλλων, η Πολωνία δεν μετέφερε στο εθνικό της δίκαιο την απαίτηση της εν λόγω οδηγίας να συμπεριληφθούν υποχρεωτικά μέτρα μείωσης των εκπομπών στα εθνικά προγράμματα ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επιπλέον, η Πολωνία δεν μετέφερε στο εθνικό της δίκαιο την απαίτηση διεξαγωγής διασυνοριακών διαβουλεύσεων σχετικά με τα εθνικά προγράμματα ελέγχου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τέλος, η πολωνική νομοθεσία δεν προέβλεπε κυρώσεις για παραβιάσεις της οδηγίας. Για τους προαναφερθέντες λόγους, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Πολωνία, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Πηγή: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα