Η Επιτροπή πρότεινε σήμερα ειδικές ανά χώρα συστάσεις (CSR) που παρέχουν κατευθύνσεις οικονομικής πολιτικής σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της πανδημίας του κορονοϊού, με επίκεντρο τις πλέον επείγουσες προκλήσεις που έφερε στο προσκήνιο η πανδημία και την επανεκκίνηση της βιώσιμης ανάπτυξης.

Οι συστάσεις διαρθρώνονται γύρω από δύο στόχους: βραχυπρόθεσμα, άμβλυνση των σοβαρών αρνητικών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού· και, βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, επίτευξη βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης που θα διευκολύνει την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Μια επανεστιασμένη δέσμη μέτρων για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Η ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη παρουσίασε την αναπτυξιακή στρατηγική της Επιτροπής, η οποία βασίζεται στην προώθηση της ανταγωνιστικής βιωσιμότητας για την οικοδόμηση μιας οικονομίας που λειτουργεί για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Με το ξέσπασμα της κρίσης λόγω του κορονοϊού, η στρατηγική αυτή παραμένει ύψιστης σημασίας. Οι συστάσεις καλύπτουν τις τέσσερις διαστάσεις της ανταγωνιστικής βιωσιμότητας — τη σταθερότητα, τη δικαιοσύνη, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα — και επίσης δίνουν ειδική έμφαση στην υγεία. Οι συστάσεις αντανακλούν επίσης τη δέσμευση της Επιτροπής να ενσωματώσει στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, δεδομένου ότι προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που εμπερικλείει τις προτεραιότητες που αναδύθηκαν για η δημόσια υγεία, την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία.

Οι συστάσεις καλύπτουν τομείς όπως οι επενδύσεις στη δημόσια υγεία και την ανθεκτικότητα του τομέα της υγείας, η διατήρηση της απασχόλησης μέσω εισοδηματικής στήριξης για τους θιγόμενους εργαζομένους, οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο και δεξιότητες, η στήριξη του επιχειρηματικού τομέα (ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων) και η λήψη μέτρων κατά του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η ανάκαμψη και οι επενδύσεις πρέπει να συμβαδίζουν, δίνοντας νέα μορφή στην οικονομία της ΕΕ που βρίσκεται αντιμέτωπη με τις προκλήσεις της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης.

Οι φετινές δημοσιονομικές κατευθύνσεις των CSR έχουν ποιοτικό χαρακτήρα και αποκλίνουν από τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που θα ίσχυαν κανονικά. Αντικατοπτρίζουν την ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής, συνιστώντας στα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, τη βιωσιμότητα της οικονομίας και, ακολούθως, τη στήριξη της ανάκαμψης. Όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να επιδιώξουν την επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με παράλληλη ενίσχυση των επενδύσεων.

Παρακολούθηση των δημοσιονομικών εξελίξεων

Η Επιτροπή έχει επίσης εγκρίνει εκθέσεις δυνάμει του άρθρου 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ για όλα τα κράτη μέλη, εκτός από τη Ρουμανία, η οποία περιλαμβάνεται ήδη στο διορθωτικό σκέλος του Συμφώνου.

Η Επιτροπή οφείλει να συντάξει τις εν λόγω εκθέσεις για τα κράτη μέλη τα οποία σχεδιάζουν τα ίδια — για λόγους που σχετίζονται με τον κορονοϊό — ή προβλέπεται από την Επιτροπή, να υπερβούν το όριο του 3 % για το έλλειμμα το 2020. Οι εκθέσεις για τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία αξιολογούν επίσης τη συμμόρφωση των εν λόγω κρατών μελών με το κριτήριο του χρέους το 2019, βάσει επιβεβαιωμένων στοιχείων επικυρωμένων από την Eurostat.

Οι εν λόγω εκθέσεις λαμβάνουν υπόψη τον αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού στα εθνικά δημόσια οικονομικά. Λαμβανομένης υπόψη της εξαιρετικής αβεβαιότητας που οφείλεται στον έκτακτο μακροοικονομικό και δημοσιονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι, στην παρούσα φάση, δεν θα πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με την υπαγωγή κρατών μελών στη ΔΥΕ.

Επόμενα βήματα

Μια συντονισμένη ευρωπαϊκή οικονομική απόκριση είναι ζωτικής σημασίας για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας, την άμβλυνση των ζημιών που έχουν προκληθεί στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό και τη μείωση των αποκλίσεων και ανισορροπιών. Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση, ως εκ τούτου, αποτελεί καίριο στοιχείο της στρατηγικής για την ανάκαμψη.

Με αυτά τα δεδομένα, η Επιτροπή καλεί, αφενός, το Συμβούλιο να εγκρίνει τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις και, αφετέρου, τα κράτη μέλη να τις εφαρμόσουν πλήρως και εγκαίρως.

Δηλώσεις μελών του Σώματος των επιτρόπων:

Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε: «Ο κορονοϊός μας έπληξε σαν αστεροειδής και προκάλεσε ζημιά σε μέγεθος κρατήρα στην ευρωπαϊκή οικονομία. Η εαρινή δέσμη μέτρων του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αναδιατυπώθηκε και εξορθολογίστηκε ώστε να παράσχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς αυτά αρμενίζουν μέσα στην καταιγίδα. Για αυτή την άμεση φάση, το κύριο μέλημά μας επικεντρώνεται στις επενδύσεις στη δημόσια υγεία και στην προστασία των θέσεων εργασίας και των επιχειρήσεων. Καθώς θα κινούμαστε προς την ανάκαμψη, το Εξάμηνο θα είναι καίριας σημασίας για την παροχή μιας συντονισμένης προσέγγισης προκειμένου να επανέλθουν οι οικονομίες μας σε τροχιά βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης — κανείς δεν θα πρέπει να μείνει πίσω. Χρειαζόμαστε επίσης μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα χρειαστεί να εξισορροπήσουμε την επίτευξη δημοσιονομικής βιωσιμότητας με παράλληλη τόνωση των επενδύσεων.»

Ο κ. Νικολά Σμιτ, Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, δήλωσε: «Η στήριξη των εργαζομένων, η ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας, η καταπολέμηση των ανισοτήτων και η διασφάλιση του δικαιώματος των ατόμων να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους θα είναι οι πρώτες προτεραιότητες για το οικονομικό σκέλος της απάντησής μας στην κρίση, καθώς και για τη διασφάλιση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο από κοινού. Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων παραμένει η πυξίδα στις προσπάθειες αυτές. Η ανάκαμψη μετά την λήξη της πανδημίας του κορονοϊού πρέπει να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ανοδική σύγκλιση τοποθετώντας τους ανθρώπους στο κέντρο των προσπαθειών.»

Ο Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Η πανδημία του κορονοϊού και τα αναγκαία μέτρα ανάσχεσης επέφεραν ένα βάναυσο πλήγμα στις οικονομίες της Ευρώπης. Οι εν λόγω συστάσεις αντανακλούν την πρωτοφανή αυτή κατάσταση. Οι σημερινές προτεραιότητες είναι η ενδυνάμωση των συστημάτων υγειονομικής μας περίθαλψης, η στήριξη των εργαζομένων μας, η διάσωση των επιχειρήσεών μας. Ωστόσο, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζαμε πριν από την τρέχουσα κρίση δεν έχουν εξαφανιστεί. Συνεπώς, καθώς ατενίζουμε το μέλλον, οι στόχοι των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων πρέπει να παραμείνουν εστιασμένοι στην επιτυχία της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και στη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτό σημαίνει επίσης ότι όλοι πρέπει να αναλάβουν το μερίδιο της προσπάθειας που τους αναλογεί: δεν μπορεί να υπάρξει χώρος για επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό σε μια Ευρώπη αλληλεγγύης και δικαιοσύνης».

Εκθέσεις επιτήρησης για την Ελλάδα, την Ισπανία και την Κύπρο

Η Επιτροπή ενέκρινε την έκτη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις έκτακτες περιστάσεις που δημιούργησε η έξαρση του κορονοϊού, η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να επιτύχει τις δικές της αναληφθείσες συγκεκριμένες μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις.

Η Επιτροπή έχει επίσης εγκρίνει τις μεταπρογραμματικές εκθέσεις επιτήρησης για την Ισπανία και την Κύπρο.

Περισσότερες πληροφορίες

Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2020 – Εαρινή Δέσμη: Ερωτήσεις και απαντήσεις