1. Σήμερα, οι Επιτροπές της Αφρικανικής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμβάθυναν στη στρατηγική εταιρική σχέση τους και επανεξέτασαν την πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των κοινών δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν κατά την 6η σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΑΕ τον Φεβρουάριο του 2022: ανανεωμένη και ενισχυμένη συνεργασία για την ανάπτυξη, την ειρήνη και την ασφάλεια, ενισχυμένη και αμοιβαία εταιρική σχέση για τη μετανάστευση και την κινητικότητα, και πολυμερής προσέγγιση και δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής-Ευρώπης της Global Gateway για τη στήριξη της κοινής φιλοδοξίας μας για το 2030 και της Ατζέντας της Αφρικανικής Ένωσης για το 2063.
2. Η 11η συνεδρίαση των Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αφρικανικής Ένωσης πραγματοποιήθηκε υπό τη συμπροεδρία της προέδρου κ. Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν και του προέδρου κ. Moussa Faki Mahamat. Συμμετείχαν 20 Επίτροποι της ΕΕ, η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής της ΑΕ και 5 Επίτροποι της ΑΕ, γεγονός που αποτελεί μια ακόμη απόδειξη της ισχύος της εταιρικής μας σχέσης.
3. Οι Επιτροπές σημείωσαν ότι φέτος ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε περαιτέρω αρνητικά τις οικονομίες της Ευρώπης και της Αφρικής. Αναφέρθηκαν στις εθνικές θέσεις όπως εκφράστηκαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος είναι παράνομος, αδικαιολόγητος και απρόκλητος και προκαλεί τεράστιο ανθρώπινο πόνο, και ζητεί την πλήρη και άνευ όρων αποχώρησή της από το έδαφος της Ουκρανίας.
4. Οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν βαθιά ανησυχία όσον αφορά τις προκλήσεις για την παγκόσμια επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια που επιδεινώνονται από τις τρέχουσες συγκρούσεις και εντάσεις.
5. Σε μια σειρά συνεδριάσεων εργασίας, οι δύο Επιτροπές συζήτησαν τα επείγοντα ζητήματα που αντιμετωπίζουν και οι δύο ήπειροι και προέβησαν σε απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της συνόδου κορυφής του Φεβρουαρίου σε τέσσερις βασικούς τομείς:

1. Ενίσχυση της συνδεσιμότητας μέσω της οικονομικής ολοκλήρωσης: ψηφιακή τεχνολογία, ενέργεια, μεταφορές, αξιακές αλυσίδες και υλοποίηση της ηπειρωτικής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών της Αφρικής.
2. Ενίσχυση της ανθρώπινης ανάπτυξης: υγεία, εκπαίδευση (συμπεριλαμβανομένης της ΤΕΕΚ), επιστήμη, τεχνολογία, καινοτομία, μετανάστευση και κινητικότητα.
3. Οικοδόμηση ανθεκτικότητας για τους ανθρώπους μέσω βιώσιμων επισιτιστικών συστημάτων, αντιμετώπιση κλιματικών και περιβαλλοντικών κρίσεων και ανθρωπιστική δράση.
4. Ειρήνη, ασφάλεια και διακυβέρνηση.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, κ. Moussa Faki Mahamat, δήλωσε: «Εκτιμούμε τη στρατηγική εταιρική σχέση μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ενεργό στήριξή της στην Ατζέντα του 2063. Σήμερα συνεδριάζουμε στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της παρακολούθησης της εφαρμογής της συνόδου κορυφής ΕΕ-ΑΕ του Φεβρουαρίου του 2022. Τα πεπρωμένα των δύο ηπείρων μας είναι αλληλένδετα και θέλουμε να συνεχίσουμε να οικοδομούμε μια εταιρική σχέση ίσων προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης για όλους.»

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Την Αφρική και την Ευρώπη τις ενώνουν η γεωγραφία και το κοινό πεπρωμένο. Η ανανεωμένη εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής, όπως επιβεβαιώθηκε στη σύνοδο κορυφής του Φεβρουαρίου, είναι υψίστης σημασίας για τη διαμόρφωση του κοινού μας μέλλοντος και αποτελεί ένδειξη της εμπιστοσύνης μας στο δυναμικό των σχέσεών μας, ιδίως σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Μέσω βιώσιμων επενδύσεων αξίας τουλάχιστον 150 δισ. ευρώ, η δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής-Ευρώπης της Global Gateway αποτελεί τη θετική και ουσιαστική προσφορά της ΕΕ, η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ηπείρου.»

Βασικές ανακοινώσεις

6. Για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν κατά τη σύνοδο κορυφής, η Επιτροπή συμφώνησε να εντείνει τις προσπάθειες για τον προσδιορισμό, τη διευκόλυνση και τη στήριξη στρατηγικών, μετασχηματιστικών και καινοτόμων προγραμμάτων σε εθνικό, περιφερειακό και ηπειρωτικό επίπεδο. Αυτό ήταν το επίκεντρο των τεσσάρων θεματικών συνεδριάσεων εργασίας που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης των Επιτροπών.
7. Στους τομείς προτεραιότητας που σχετίζονται με τη δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής-Ευρώπης της Global Gateway και για τη στήριξη της Ατζέντας του 2063, βρίσκονται υπό ανάπτυξη πολλά προγράμματα, ορισμένα από τα οποία επισημάνθηκαν, ιδίως:
8. Οι δύο Επιτροπές συμφώνησαν να δρομολογήσουν πρόγραμμα ύψους 750 εκατ. EUR για τη στήριξη επενδύσεων σε υποδομές στους τομείς των μεταφορών (συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών διαδρόμων), της ψηφιοποίησης και της ενεργειακής συνδεσιμότητας στην Αφρική.
9. Στο πλαίσιο της ανταπόκρισης στη δέσμευση που αναλήφθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής για την αύξηση της αφρικανικής αυτονομίας στην παραγωγή φαρμάκων και εμβολίων, οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο όσον αφορά την επιχειρησιακή λειτουργία του Αφρικανικού Οργανισμού Φαρμάκων, ο οποίος θα υποστηριχθεί περαιτέρω από την ΕΕ με αρχική χρηματοδοτική συνεισφορά ύψους 5 εκατ. ευρώ που υπεγράφη σήμερα στο περιθώριο της συνεδρίασης των Επιτροπών. Επιπλέον, οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την εξαγγελία της δομής στήριξης της «Ομάδας Ευρώπη» (TESS) ύψους 15,5 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία, η οποία θα συμβάλει στην προώθηση της εταιρικής σχέσης για την παρασκευή εμβολίων στην Αφρική (PAVM) του Αφρικανικού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων.
10. Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της παγκόσμιας κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας, οι δύο Επιτροπές υπενθύμισαν τη σημασία του έτους διατροφής της ΑΕ 2022 και χαιρέτισαν την κινητοποίηση από την ΕΕ πρόσθετου ποσού 570 εκατ. ευρώ για την Αφρική. Με τον τρόπο αυτό, η στήριξη της ΕΕ για την προτεραιότητα της επισιτιστικής ασφάλειας στην Αφρική έως το 2024 ανέρχεται σε σχεδόν 4,5 δισ. ευρώ υπό μορφή επιχορηγήσεων. Η Επιτροπή συμφώνησε να συγκροτήσει κοινή ειδική ομάδα για τον εντοπισμό βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προκλήσεων που σχετίζονται με την πρόσβαση σε λιπάσματα και την οικονομική προσιτότητα αυτών, καθώς και την πρόταση λύσεων.
11. Και οι δύο Επιτροπές συμφώνησαν να καθιερώσουν διάλογο υψηλού επιπέδου για την οικονομική ολοκλήρωση με σκοπό την ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων και των βιώσιμων επενδύσεων μεταξύ των δύο ηπείρων για την προώθηση της ανάπτυξης περιφερειακών αξιακών αλυσίδων και της εκβιομηχάνισης της Αφρικής. Οι Επιτροπές συμφώνησαν να ξεκινήσουν αυτόν τον διάλογο υψηλού επιπέδου με μια πρώτη συνεδρίαση το 2023. Οι δύο επιτροπές εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για το έργο της Γραμματείας της Αφρικανικής Ηπειρωτικής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (AfCFTA), καθώς και για το αποτέλεσμα διαγνωστικής μελέτης σχετικά με τις περιφερειακές αξιακές αλυσίδες, η οποία συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ και την Επιτροπή της Αφρικανικής Ένωσης και παρουσιάστηκε στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Αφρικανικής Ένωσης για την εκβιομηχάνιση, την οικονομική διαφοροποίηση και την AfCFTA. Εντοπίζει σχεδόν 100 αξιακές αλυσίδες με πραγματικό δυναμικό και αναδεικνύει τις πλέον ελπιδοφόρες, όπως οι βρεφικές τροφές, τα αυτοκίνητα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα είδη ένδυσης από βαμβάκι. Και οι δύο Επιτροπές συμφώνησαν να προχωρήσουν περαιτέρω οι εργασίες αυτές. Οι δύο Επιτροπές συζήτησαν επίσης σχετικά με τις πρώτες ύλες και συμφώνησαν ότι υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη και συνεργασία προκειμένου να αυξηθεί η τοπική προστιθέμενη αξία για τις εν λόγω στρατηγικές αξιακές αλυσίδες.
12. Στον τομέα της κλιματικής αλλαγής, οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους σχετικά με τη δρομολόγηση της πρωτοβουλίας «Ομάδα Ευρώπη» για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την ανθεκτικότητα στην Αφρική κατά την COP 27 στις αρχές του τρέχοντος μήνα, η οποία θα κινητοποιήσει πάνω από 1 δισ. ευρώ για τη βελτίωση του εντοπισμού των κινδύνων, την ενίσχυση της πολιτικής και της διακυβέρνησης και τη μόχλευση πόρων για τον σκοπό αυτό.
13. Στον τομέα της ενέργειας, οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην ανάπτυξη του ηπειρωτικού γενικού σχεδίου ηλεκτρικής ενέργειας ως του «σχεδίου στρατηγικής» της Αφρικανικής Ενιαίας Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (AfSEM) που προορίζεται να λειτουργήσει ως ο κεντρικός πυλώνας για την επίλυση των ενεργειακών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Αφρική· στο πλαίσιο του εν λόγω σχεδίου, η ΕΕ υπήρξε από μακρού υποστηρικτής επενδύσεων σε γραμμές μεταφοράς και διασυνδέσεις, σε λύσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στην ανάπτυξη ρυθμιστικών πλαισίων.
14. Και οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τα αποτελέσματα της διαβούλευσης σχετικά με το θεματολόγιο καινοτομίας ΑΕ-ΕΕ και τη συνεργασία με περισσότερα από 500 ενδιαφερόμενα μέρη, τις συνεδρίες κατάρτισης και ενημέρωσης και την έκθεση καινοτομίας την περασμένη εβδομάδα στο Ναϊρόμπι. Αυτό θα τροφοδοτήσει την τελική έκδοση του θεματολογίου καινοτομίας ΑΕ-ΕΕ, το οποίο θα υποβληθεί προς έγκριση κατά τη δεύτερη υπουργική σύνοδο ΑΕ-ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία που έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2023.
15. Στον τομέα της ειρήνης, της ασφάλειας και της διακυβέρνησης, οι δύο Επιτροπές υπενθύμισαν τη μοναδική και συνεχιζόμενη εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και της ΑΕ, τονίζοντας ιδίως τη δέσμευση ύψους 600 εκατ. ευρώ εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη σε επιχειρήσεις στήριξης της ειρήνης υπό την ηγεσία της ΑΕ για την περίοδο 2022-2024, τη στήριξη της διαμεσολάβησης, τη στήριξη του μηχανισμού έγκαιρης αντίδρασης/του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη στην αποστολή της Κοινότητας για την Ανάπτυξη της Μεσημβρινής Αφρικής στη Μοζαμβίκη (SAMIM), και την έναρξη της νέας δράσης στήριξης της ΕΕ για το πλαίσιο συμμόρφωσης της ΑΕ με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στον τομέα της διακυβέρνησης, η ΕΕ δρομολόγησε νέες δράσεις για τη στήριξη της μεταβατικής δικαιοσύνης της ΑΕ, καθώς και του έργου της για την παρακολούθηση εκλογών και την παροχή βοήθειας. Με βάση τη μακροχρόνια συνεργασία που βασίζεται σε αφρικανικές λύσεις για τα αφρικανικά προβλήματα, πραγματοποιήθηκε το πρωί συνάντηση ανώτερων υπαλλήλων στο πλαίσιο του μνημονίου για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση.
16. Οι δύο Επιτροπές εξέφρασαν τη βαθιά τους ανησυχία για την επανάληψη αντισυνταγματικών αλλαγών σε κυβερνήσεις σε αυξανόμενο αριθμό αφρικανικών χωρών και τόνισαν την ανάγκη να ενισχύσουν τη συνεργασία τους για να αντιμετωπιστεί αυτή η νέα πρόκληση και να επιταχυνθεί η αποκατάσταση της δημοκρατικής και συνταγματικής τάξης.
17. Και οι δύο Επιτροπές συμφώνησαν να δώσουν περαιτέρω ώθηση στην κοινή συνεργασία στο πλαίσιο της τριμερούς ειδικής ομάδας ΑΕ-ΕΕ-ΟΗΕ για τους εγκλωβισμένους μετανάστες και τους πρόσφυγες στη Λιβύη.
18. Οι δύο Επιτροπές υπογράμμισαν την κοινή τους δέσμευση για την προώθηση της πολυμερούς προσέγγισης και της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, με τα Ηνωμένα Έθνη στον πυρήνα της. Εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την επιτυχία του δεύτερου διαλόγου ΕΕ-ΑΕ, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη την περασμένη εβδομάδα.
19. Οι δύο Επιτροπές υπενθύμισαν τη δέσμευσή τους να προωθήσουν την τεχνική και διοικητική συνεργασία. Ανακοίνωσαν ότι θα υπογράψουν διοικητικό διακανονισμό για την ανανέωση της συνεργασίας μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων, εντατικοποιώντας τις ανταλλαγές προσωπικού και τη συνεργασία σε ορισμένους τομείς προτεραιότητας.
20. Οι δύο Επιτροπές τόνισαν την προθυμία τους να συμβάλουν στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν κατά τις συνόδους κορυφής ΑΕ-ΕΕ, η παρακολούθηση των οποίων θα πραγματοποιείται σε τακτική βάση μέσω των υφιστάμενων δομών ΑΕ-ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της υπουργικής επιτροπής παρακολούθησης ΑΕ-ΕΕ.
21. Επανέλαβαν την έκκλησή τους προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των νέων, της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών αρχών, της διασποράς και του ιδιωτικού τομέα, να συνεχίσουν να συμμετέχουν στην ανανεωμένη εταιρική σχέση ΕΕ-ΑΕ.

Ιστορικό

Στις 17 και 18 Φεβρουαρίου 2022 η ΕΕ και η ΑΕ συνήλθαν στις Βρυξέλλες για την 6η σύνοδο κορυφής τους. Στο «κοινό όραμα για το 2030» θέσπισαν μια ανανεωμένη εταιρική σχέση για την αλληλεγγύη, την ασφάλεια, την ειρήνη και τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία για τους πολίτες και τις μελλοντικές γενιές. Οι δύο Επιτροπές συνεδριάζουν σε ετήσια βάση σε σύνθεση Επιτροπής προς Επιτροπή και τακτικά σε επίπεδο εργασίας.

Για περισσότερες πληροφορίες

Εταιρική σχέση Αφρικής-ΕΕ

Έκτη σύνοδος κορυφής ΕΕ-ΑΕ Κοινό όραμα για το 2030

Δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής-Ευρώπης της Global Gateway

Επιτροπή της ΑΕ

Ατζέντα της ΑΕ για το 2063: Η Αφρική που θέλουμε

Παρατηρήσεις της προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν κατά την κοινή συνέντευξη τύπου με τον πρόεδρο της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης

Quote(s)

Η Αφρική και η Ευρώπη ενώνονται από τη γεωγραφία και το κοινό πεπρωμένο. Η ανανεωμένη εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής, όπως επιβεβαιώθηκε στη σύνοδο κορυφής του Φεβρουαρίου, είναι υψίστης σημασίας για τη διαμόρφωση του κοινού μας μέλλοντος και αποτελεί ένδειξη της εμπιστοσύνης μας στο δυναμικό των σχέσεών μας, ιδίως σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Μέσω βιώσιμων επενδύσεων αξίας τουλάχιστον 150 δισ. ευρώ, η δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής-Ευρώπης της Global Gateway αποτελεί τη θετική και ουσιαστική προσφορά της ΕΕ, η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ηπείρου.

Πρόεδρος, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν – 29/11/2022

Εκτιμούμε τη στρατηγική εταιρική σχέση μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ενεργό στήριξή της στην Ατζέντα του 2063. Σήμερα συνεδριάζουμε στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της παρακολούθησης της εφαρμογής της συνόδου κορυφής ΕΕ-ΑΕ του Φεβρουαρίου του 2022. Τα πεπρωμένα των δύο ηπείρων μας είναι αλληλένδετα και θέλουμε να συνεχίσουμε να οικοδομούμε μια εταιρική σχέση ίσων προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης για όλους.

Chairperson of the African Union Commission, Moussa Faki Mahamat – 29/11/2022

Πηγή: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα