Χθες η Επιτροπή δημοσίευσε την πρόταση σύστασης του Συμβουλίου Δρόμοι προς τη σχολική επιτυχία, στην οποία περιγράφεται μια δέσμη συγκεκριμένων μέτρων πολιτικής για την αντιμετώπιση, αφενός, της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και, αφετέρου, των χαμηλών επιδόσεων σε βασικές δεξιότητες (ανάγνωση, μαθηματικά και φυσικές επιστήμες) των ατόμων ηλικίας 15 ετών, και ιδίως όσων προέρχονται από μειονεκτικά περιβάλλοντα. Τα μέτρα αυτά καλύπτουν τις ανάγκες των εκπαιδευομένων, των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών, των σχολείων και των εκπαιδευτικών συστημάτων. Περιλαμβάνουν την παρακολούθηση, την πρόληψη, την παρέμβαση και την αντιστάθμιση, αλλά με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση. Η πρόταση ζητεί επίσης να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην ευημερία στο σχολείο, η οποία έχει ισχυρό αντίκτυπο στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και αποτελεί βασική συνιστώσα της σχολικής επιτυχίας.

Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε: «Η εκπαίδευση και η γνώση θέτουν τη βάση για τη μελλοντική μας ανάπτυξη. Η παροχή καλά διαρθρωμένης εκπαίδευσης σε όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές στην ΕΕ είναι απολύτως αναγκαία και απαιτεί δέσμευση και πάθος. Η σύσταση «Δρόμοι προς τη σχολική επιτυχία» δείχνει ότι είμαστε προσηλωμένοι και ότι θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να στηρίξουμε τα κράτη μέλη, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές στην πορεία τους προς τη γνώση.».

Η Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, δήλωσε: «Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι, ανεξάρτητα από το κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο ή την προσωπική τους κατάσταση, θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Ωστόσο, οι παράγοντες αυτοί εξακολουθούν να αποτελούν τους ισχυρότερους καθοριστικούς παράγοντες των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων των μαθητών. Με την πρόταση σύστασης “Δρόμοι προς τη σχολική επιτυχία”, παρουσιάζουμε συγκεκριμένα μέτρα για να δώσουμε σε όλους τους νέους Ευρωπαίους μια πραγματική ευκαιρία επιτυχίας στο σχολείο.».

Τα ευρωπαϊκά σχολικά συστήματα έχουν αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας COVID-19. Σήμερα περισσότεροι από 3,2 εκατομμύρια νέοι στην ΕΕ, ηλικίας 18-24 ετών, εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση και μόνο το 84,3 % των ατόμων ηλικίας 20-24 ετών έχουν ολοκληρώσει την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα τελευταία αποτελέσματα του PISA από την εποχή πριν από την πανδημία (2018) είχαν ήδη αποκαλύψει ότι ένας στους πέντε 15χρονους Ευρωπαίους δεν διέθετε επαρκείς ικανότητες ανάγνωσης, μαθηματικών ή φυσικών επιστημών. Τα αποτελέσματα του PISA είχαν δείξει επίσης ότι το αίσθημα των μαθητών ότι ανήκουν στο σχολείο ακολουθούσε καθοδική πορεία και ότι ο εκφοβισμός και ο κυβερνοεκφοβισμός ήταν ευρέως διαδεδομένοι. Έκτοτε, το κλείσιμο σχολείων και πανεπιστημίων λόγω της πανδημίας έχει συμβάλει σε σημαντικές μαθησιακές απώλειες για μαθητές και σπουδαστές. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι μαθητές με μειονεκτικό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να έρθουν αντιμέτωποι με τέτοια προβλήματα.

Η σύσταση καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν το προτεινόμενο μέτρο για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Η Επιτροπή θα στηρίξει την εφαρμογή της σύστασης μέσω της μάθησης και των ανταλλαγών μεταξύ των κρατών μελών, των εταίρων και των χωρών-εταίρων. Μια ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία συστάθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, θα εστιάσει στην ευημερία και την ψυχική υγεία στο σχολείο και θα αυξήσει τη σχετική ευαισθητοποίηση. Η Επιτροπή θα στηρίξει τις ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης για το εκπαιδευτικό προσωπικό και άλλους εταίρους μέσω έργων και ανταλλαγών προσωπικού του Erasmus+, καθώς και μέσω των Ακαδημιών Εκπαιδευτικών Erasmus+ και μέσω των διαδικτυακών πλατφορμών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της νέας Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Σχολικής Εκπαίδευσης και του eTwinning. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη καλούνται να χρησιμοποιούν εθνικά και ενωσιακά ταμεία —ιδίως το Erasmus+, τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης, το Ταμείο Μετανάστευσης και Ένταξης— για επενδύσεις σε υποδομές, κατάρτιση, εργαλεία και πόρους, με σκοπό την αύξηση της συμπερίληψης, της ισότητας και της ευημερίας στην εκπαίδευση.

Επόμενα βήματα

Η πρόταση της Επιτροπής θα συζητηθεί από τα κράτη μέλη και στη συνέχεια θα εγκριθεί από τους υπουργούς Παιδείας της ΕΕ. Η Επιτροπή στη συνέχεια θα στηρίξει την εφαρμογή της σύστασης μέσω της μάθησης και των ανταλλαγών μεταξύ των κρατών μελών, των εταίρων και των χωρών-εταίρων.

Ιστορικό

Για την προετοιμασία της πρότασης, η Επιτροπή πραγματοποίησε ευρείες διαβουλεύσεις σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης και της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Το 2019 δημοσιεύτηκε ανεξάρτητη αξιολόγηση της εφαρμογής της σύστασης του Συμβουλίου, του 2011. Η μελέτη κάλυψε 37 χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες. Συγκεντρώθηκαν επίσης παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης διάρκειας 14 εβδομάδων σχετικά με τη νέα πρωτοβουλία, η οποία διήρκεσε από τις 24 Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021, καθώς και κατά τη διάρκεια συζητήσεων στις συνεδριάσεις Γενικών Διευθυντών Σχολείων και σε σειρά ειδικών διαδικτυακών εργαστηρίων που πραγματοποιήθηκαν από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο του 2021 με εκπροσώπους υπουργείων, οργανώσεις ενδιαφερόμενων μερών και εμπειρογνώμονες.

Η προτεινόμενη σύσταση θα καταργήσει και θα αντικαταστήσει τη σύσταση του Συμβουλίου του 2011 σχετικά με πολιτικές για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου.

Μια έκθεση της Επιτροπής, η οποία επίσης παρουσιάζεται σήμερα, αναλύει τις «Επιπτώσεις της νόσου COVID-19 στη σχολική εκπαίδευση». Η έκθεση βασίζεται σε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διαφόρων μελετών που εξετάζουν τον αντίκτυπο της πανδημίας στην ευημερία και στα εκπαιδευτικά επιτεύγματα, καθώς και τις πιθανές μακροπρόθεσμες απώλειες.  Εξετάζει επίσης τα διορθωτικά μέτρα που έλαβαν τα κράτη μέλη για να αντισταθμίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των διακοπών της σχολικής φοίτησης.  Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα διορθωτικά μέτρα μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεχίσουν τις εν λόγω δράσεις, μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις.

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη συνεργάζονται για την επίτευξη του συλλογικού τους οράματος για έναν Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης έως το 2025, ο οποίος θα καταστήσει διαθέσιμη σε όλους την υψηλής ποιότητας εκπαίδευση και κατάρτιση.

Για περισσότερες πληροφορίες

Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου «Δρόμοι προς τη σχολική επιτυχία»
Ευρωπαϊκός Χώρος Εκπαίδευσης
Έκθεση με τίτλο «Impacts of COVID-19 on school education» (Επιπτώσεις της νόσου COVID-19 στη σχολική εκπαίδευση)

Press Release in English

Πηγή: Αντιπροσωπία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα