Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος υπέβαλαν στις 20/05/2022 έκθεση σχετικά με τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ειδική Διοικητική Περιοχή Χονγκ Κονγκ. Η 23η ετήσια έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλύπτει τις εξελίξεις του 2021.

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος / Αντιπρόεδρος Τζουζέπ Μπορέλ δήλωσε τα εξής: «Η 24η ετήσια έκθεση εμφανίζεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι θεμελιώδεις ελευθερίες στο Χονγκ Κονγκ έχουν επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Διαπιστώνουμε συνεχή συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών και διάβρωση του δυναμικού και πολυφωνικού -μέχρι πρόσφατα- τοπίου των μέσων ενημέρωσης.»

Η έκθεση επισημαίνει ότι, το 2021, η αρχή «μία χώρα, δύο συστήματα» στο Χονγκ Κονγκ υπονομεύτηκε ακόμη περισσότερο από την εφαρμογή του νόμου περί εθνικής ασφάλειας (NSL). Η χρονιά ξεκίνησε με τη μαζική σύλληψη, στις αρχές Ιανουαρίου, 55 ακτιβιστών υπέρ της δημοκρατίας, μεταξύ των οποίων επιφανείς πολιτικές προσωπικότητες, και έκλεισε με τις εκλογές για το Νομοθετικό Συμβούλιο που διεξήχθησαν στις 19 Δεκεμβρίου χωρίς τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης.

Στις 31 Δεκεμβρίου του 2021, περίπου 162 άτομα, μεταξύ των οποίων πρώην ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας, νομοθέτες της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφοι και πανεπιστημιακοί, συνελήφθησαν βάσει του νόμου περί εθνικής ασφάλειας και άλλων συναφών νομοθετικών πράξεων. Οι ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας που διώκονται σε σχέση με τη συμμετοχή τους στις ανεπίσημες πρωτοβάθμιες εκλογές του 2020 υπέρ της δημοκρατίας κατηγορήθηκαν για «συνωμοσία με σκοπό την υπονόμευση». Μόνο 14 άτομα αφέθηκαν ελεύθερα με εγγύηση στα τέλη του 2021. Οι μακρές προφυλακίσεις, ενίοτε σε απομόνωση, αποτελούν επίσης σημαντική πηγή ανησυχίας.

Ο νόμος περί εθνικής ασφάλειας είχε αποτρεπτικό αποτέλεσμα για την κοινωνία των πολιτών του Χονγκ Κονγκ. Περισσότερες από 50 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν διαλυθεί εξαιτίας του φόβου δίωξης, ενώ ορισμένοι ακτιβιστές επικαλέστηκαν απειλές για την προσωπική τους ασφάλεια. Οι διατάξεις εξωεδαφικού χαρακτήρα του νόμου περί εθνικής ασφάλειας εξακολούθησαν να προκαλούν ανησυχίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, περίπου 30 ακτιβιστές που είναι εγκατεστημένοι στο εξωτερικό περιλαμβάνονταν σε κατάλογο ατόμων που καταζητούνται από τις δυνάμεις επιβολής του νόμου. Δεδομένων των συνεχιζόμενων πολιτικών εξελίξεων, αυξήθηκε η αποδημία από το Χονγκ Κονγκ. Τα επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας που δημοσιεύτηκαν τον Αύγουστο του 2021 έδειξαν καθαρή εκροή περίπου 89 200 κατοίκων από τα μέσα του 2020.

Η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης περιορίστηκε επίσης το 2021. Η ανεξάρτητη εφημερίδα Apple Daily έκλεισε τον Ιούνιο· πρώην στελέχη και εκδότες της Apple Daily κατηγορήθηκαν για συμπαιγνία με ξένες δυνάμεις στο πλαίσιο του νόμου περί εθνικής ασφάλειας. Η αστυνομία πραγματοποίησε εφόδους στην αίθουσα σύνταξης του ανεξάρτητου διαδικτυακού μέσου μαζικής επικοινωνίας Stand News και συνέλαβε τους εργαζομένους για δημοσίευση «ανατρεπτικού υλικού».

Η ελευθερία του συνέρχεσθαι έχει περιοριστεί δυνάμει του νόμου περί εθνικής ασφάλειας και λόγω των περιορισμών λόγω της COVID-19. Οι αιτήσεις για δημόσιες συγκεντρώσεις απορρίπτονται από τον Ιούλιο του 2020. Οι δημόσιες συγκεντρώσεις άνω των τεσσάρων ατόμων απαγορεύονται από τον Μάρτιο του 2020, συμπεριλαμβανομένης της λαμπαδηφορίας της 4ης Ιουνίου, που οργανώνεται από τη Συμμαχία του Χονγκ Κονγκ υπέρ των Πατριωτικών Δημοκρατικών Κινημάτων της Κίνας επί 20 και πλέον χρόνια.

Στις 30 Μαρτίου 2021 το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο τροποποίησε τα παραρτήματα του θεμελιώδους νόμου για την αναμόρφωση του εκλογικού συστήματος του Χονγκ Κονγκ. Με την τροποποίηση αυτή αποδυναμώθηκαν περαιτέρω τα δημοκρατικά στοιχεία του εκλογικού συστήματος, που ήταν ήδη ανεπαρκή, και εξασφαλίστηκε ότι οι φιλοκυβερνητικές φωνές θα μπορούν να ελέγχουν όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Οι εκλογές για το Νομοθετικό Συμβούλιο, που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο του 2020, πραγματοποιήθηκαν στις 19 Δεκεμβρίου του 2021. Αυτές ήταν οι πρώτες εκλογές για το Νομοθετικό Συμβούλιο που διεξήχθησαν μετά την επιβολή του νόμου περί εθνικής ασφάλειας και την εφαρμογή σαρωτικών αλλαγών στο εκλογικό σύστημα. Μόνο ένας «μη φιλοκυβερνητικός» νομοθέτης κατόρθωσε να εκλεγεί.

Η ετήσια έκθεση υπογραμμίζει επίσης τους σημαντικούς εμπορικούς δεσμούς μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Χονγκ Κονγκ. Τον Ιούνιο του 2021 τουλάχιστον 1 614 εταιρείες της ΕΕ δραστηριοποιούνταν επιχειρηματικά στο Χονγκ Κονγκ και πολλές από αυτές χρησιμοποιούσαν το Χονγκ Κονγκ ως περιφερειακή τους έδρα. Οι διμερείς εμπορευματικές συναλλαγές στον τομέα των αγαθών ανήλθαν σε 30,5 δισ. EUR, ποσό που αντιστοιχεί σε ετήσια αύξηση 2,5 % σε σύγκριση με το 2020. Οι εξαγωγές αγαθών της ΕΕ προς το Χονγκ Κονγκ ανήλθαν σε 23,5 δισ. EUR, ενώ οι εισαγωγές από το Χονγκ Κονγκ ανήλθαν συνολικά σε 7 δισ. EUR, γεγονός που οδήγησε σε πλεόνασμα ύψους 16,5 δισ. EUR για την ΕΕ. Η ΕΕ ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Χονγκ Κονγκ στον τομέα των αγαθών το 2021, μετά την ηπειρωτική Κίνα και την Ταϊβάν.

Ωστόσο, οι εταιρείες επηρεάστηκαν σημαντικά από τους περιορισμούς λόγω της COVID-19 και ιδίως από τις μακροχρόνιες υποχρεωτικές καραντίνες σε ξενοδοχεία.

Ιστορικό

Μετά τη μεταβίβαση της κυριαρχίας του Χονγκ Κονγκ στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το 1997, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της παρακολουθούν στενά τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ειδική Διοικητική Περιοχή Χονγκ Κονγκ, με βάση την αρχή «μία χώρα, δύο συστήματα».

Σύμφωνα με τη δέσμευση που αναλήφθηκε το 1997 έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος εκδίδουν ετήσια έκθεση σχετικά με τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στο Χονγκ Κονγκ. Η παρούσα έκθεση είναι η 24η και καλύπτει τις εξελίξεις που σημειώθηκαν το 2021.

Τα μέτρα που έλαβαν η ΕΕ και τα κράτη μέλη ως αντίδραση στον νόμο περί εθνικής ασφάλειας, όπως αναφέρονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν τον Ιούλιο του 2020, παραμένουν σε ισχύ. Η εν λόγω δέσμη μέτρων περιλαμβάνει:

• την επανεξέταση της πολιτικής για το άσυλο, τη μετανάστευση, τις θεωρήσεις εισόδου και τη διαμονή, καθώς και των συμφωνιών έκδοσης·
• τον έλεγχο και τον περιορισμό των εξαγωγών ευαίσθητου εξοπλισμού·
• την παρακολούθηση δικών· την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών·
• τη δυνατότητα για περισσότερες υποτροφίες και πανεπιστημιακές ανταλλαγές·
• την παρακολούθηση των εξωεδαφικών επιπτώσεων του νόμου· και
• τη μη δρομολόγηση νέων διαπραγματεύσεων με το Χονγκ Κονγκ.

Για περισσότερες πληροφορίες

24η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ειδική Διοικητική Περιοχή Χονγκ Κονγκ

Press Release in English

Πηγή: Αντιπροσωπία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα