Κοινή δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου / Αντιπροέδρου κ. Μπορέλ και των Επιτρόπων κκ. Γκαμπριέλ και Ουρπιλάινεν.
“Η πολιτιστική πολυμορφία αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματά της. Είναι ζωτικής σημασίας να καλλιεργείται και να διαφυλάσσεται συνεχώς η πολιτιστική πολυμορφία για την προώθηση της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ειρήνης, της ευημερίας, της καινοτομίας και της δημιουργικότητας.
Η πολυμορφία αποτελεί μεγάλη δύναμη, αλλά είναι και εύθραυστη. Τους τελευταίους μήνες, έχουμε γίνει μάρτυρες της εσκεμμένης καταστροφής του ουκρανικού πολιτισμού, των θεσμών και της κληρονομιάς του από την αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας. Αντιδράσαμε γρήγορα για να συμβάλουμε στην προστασία της ουκρανικής πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και για να στηρίξουμε τη δημιουργική βιομηχανία της Ουκρανίας με διάφορα από τα μέτρα στήριξής μας.
Η καταστροφή που έχει σημειωθεί στην Ουκρανία και σε άλλα μέρη του κόσμου είναι αντίθετη με κάθε τι που πρεσβεύει ο πολιτισμός και η πολυμορφία. Υπονομεύει τον διάλογο, την αμοιβαία κατανόηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Καταδεικνύει πως η καταστροφή πολιτιστικών αγαθών είναι κάτι περισσότερο από απλή επιθετική ενέργεια σε έναν πόλεμο. Πρόκειται για απόπειρα να υπονομευθεί μια ταυτότητα. Καταδικάζουμε απερίφραστα τις ενέργειες της Ρωσίας.
Καθώς φέτος είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας, τιμούμε τις μοναδικές δυνατότητες του πολιτισμού να συνδέει και να στηρίζει τους νέους ανθρώπους ώστε να ηγηθούν θετικών αλλαγών στις κοινότητες και τις κοινωνίες τους. Μέσα από την καλλιτεχνική ερμηνεία, την αφήγηση ιστοριών, τα τραγούδια ή τις ταινίες, μετασχηματίζουν συμπεριφορές και νοοτροπίες. Επιταχύνουν και προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη προς κοινωνίες πιο πράσινες, πιο δίκαιες και πιο συνεκτικές.
Ο ακμάζων πολιτισμός μπορεί να φέρει καινοτομία και βιώσιμη ανάπτυξη στις πόλεις, τις περιφέρειες και τις κοινότητες. Το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» διαφυλάσσει, αναπτύσσει και προάγει την ευρωπαϊκή πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία και την ανταγωνιστικότητα των κλάδων μέσω πολιτιστικών δραστηριοτήτων, ενεργού συμμετοχής, κινητικότητας και ανταλλαγών.
Η ΕΕ στηρίζει τη συμφιλίωση, τον διάλογο και την ανάκαμψη κοινοτήτων σε ολόκληρο τον κόσμο, μεταξύ άλλων μέσω πρωτοβουλιών της ΕΕ που εστιάζουν στην αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς μετά από περιόδους συγκρούσεων.
Είμαστε προσηλωμένοι και προσηλωμένες στην προστασία και την προώθηση του πολιτισμού, καθώς και στο να τον καταστήσουμε προσβάσιμο σε όλους και όλες. Θα προστατεύσουμε και θα διαφυλάξουμε την πολιτιστική κληρονομιά. Χωρίς αυτήν, δεν θα υπάρξει διαρκής ειρήνη.”
Ιστορικό
Η σύμβαση της UNESCO του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων βρίσκεται στο επίκεντρο της μακροχρόνιας εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της UNESCO, η οποία έχει ενισχυθεί με μνημόνιο συμφωνίας που έχει υπογραφεί και από τα δύο μέρη και του οποίου η 10η επέτειος θα εορταστεί τους προσεχείς μήνες.
Η συμφιλίωση, ο διάλογος και η ανάκαμψη των κοινοτήτων βρίσκονται στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Πολλές πρωτοβουλίες της ΕΕ εστιάζουν στην αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς μετά από περιόδους συγκρούσεων.
Το 2021 η ΕΕ απεύθυνε κάλεσμα για την προστασία και τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλα τα στάδια των συγκρούσεων και των κρίσεων, καθώς και ως μια βάση για διαρκή ειρήνη. Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο «Cash for Work» («Εργασία επ’ αμοιβή») στην Υεμένη καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η πολιτιστική κληρονομιά παρέχει ευκαιρίες στους νέους, απασχολώντας περισσότερους από 2 000 νέους εργαζομένους, και δίνει ελπίδα σε οικογένειες που πλήττονται από τον πόλεμο, μέσω της αποκατάστασης κατοικιών και πόλεων.
Επιπλέον, η ΕΕ στηρίζει την καινοτομία και την ενίσχυση των αξιακών αλυσίδων στον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα για περισσότερους από 2 000 νέους ανθρώπους στην Αφρική, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό, ώστε να στήσουν τα δικά τους πολιτιστικά εγχειρήματα και πρωτοβουλίες μέσω κατάρτισης, επιχορηγήσεων και δανείων.
Η ΕΕ είναι προσηλωμένη στη συνέχιση της συνεργασίας για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων με τα κράτη μέλη της ως «Ομάδα Ευρώπη», καθώς και με εταίρους, σε φόρα όπως η διάσκεψη MONDIACULT για τις πολιτιστικές πολιτικές που διοργανώνει η UNESCO και φιλοξενεί το Μεξικό τον Σεπτέμβριο του 2022.