NextGenerationEU: Η Επιτροπή καταβάλλει τις πρώτες πληρωμές ύψους 800 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση
της ανθεκτικότητας και της αποκατάστασης των συνεπειών της κρίσης*

Αθήνα, 29/06/2021

Η Επιτροπή εκταμίευσε χθες 800 εκατ. ευρώ σε πληρωμές στο πλαίσιο του NextGenerationEU, του προσωρινού μέσου για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της Ευρώπης και την προώθηση μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και ανθεκτικής οικονομίας μετά την πανδημία.

Οι πληρωμές που καταβάλλονται αφορούν 41 εθνικά και περιφερειακά προγράμματα σε 16 κράτη μέλη (Γαλλία, Ελλάδα, Τσεχία, Γερμανία, Πολωνία, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Σλοβακία, Εσθονία, Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Βουλγαρία, Σουηδία, Πορτογαλία και Κροατία) από την πρωτοβουλία «Συνδρομή στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης» (REACT–EU), που βοηθά τα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν μέτρα αντιμετώπισης κρίσεων και ανάκαμψης μετά την πανδημία του κορονοϊού. Τα κονδύλια στο πλαίσιο του REACT–EU αποτελούν πρόσθετους πόρους για τα υφιστάμενα προγράμματα της πολιτικής συνοχής.

Τα μέτρα στο πλαίσιο του REACT–EU θα γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και των μακροπρόθεσμων επενδύσεων, με την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, τη διατήρηση και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, ιδίως για τους νέους, τη στήριξη των πλέον ευάλωτων στρωμάτων της κοινωνίας μας και την παροχή κεφαλαίου κίνησης και επενδυτικής στήριξης στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Το REACT–EU χρηματοδοτεί στοχευμένα μέτρα για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, με σκοπό την ταχεία αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας, για παράδειγμα μέσω επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση, στον οικολογικό προσανατολισμό των αστικών περιοχών και στην ψηφιοποίηση.

Η εκταμίευση ακολουθεί την επιτυχή υλοποίηση της πρώτης δανειοληπτικής πράξης στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Το δεκαετές ομόλογο ύψους 20 δισ. ευρώ ήταν η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα έκδοση θεσμικών ομολόγων στην Ευρώπη και το μεγαλύτερο ποσό που έχει αντλήσει η ΕΕ στο πλαίσιο μίας και μόνο συναλλαγής. Έως το τέλος του έτους, η Επιτροπή προτίθεται να συγκεντρώσει περίπου 80 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, τα οποία θα συμπληρωθούν με βραχυπρόθεσμα γραμμάτια της ΕΕ.

Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:

Η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, κ. Ελίζα Φερέιρα, δήλωσε τα ακόλουθα: «Χαίρομαι που η πολιτική συνοχής παραμένει στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των κρίσεων και της ανάκαμψης. Το REACT–EU ήταν το πρώτο μέσο που ολοκληρώθηκε στο πλαίσιο του NextGenerationEU, τα προγράμματά του ήταν τα πρώτα που εγκρίθηκαν και τώρα είναι το πρώτο που διοχετεύει στήριξη στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους μας. Το REACT–EU προσφέρει την απαραίτητη πρόσθετη επενδυτική ώθηση στα υφιστάμενα προγράμματα της πολιτικής για τη συνοχή, με σκοπό την περαιτέρω τόνωση μιας ισχυρής, δίκαιης και συνεκτικής ανάκαμψης.».

Ο Επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης, κ. Γιοχάνες Χαν, προσέθεσε: «Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που καταφέραμε να ξεκινήσουμε τις εκδόσεις στο πλαίσιο του NextGenerationEU, όπως είχε προγραμματιστεί. Από σήμερα, τα χρήματα στο πλαίσιο του NextGenerationEU χρησιμοποιούνται ήδη μέσω του REACT–EU για να βοηθήσουν τις περιφέρειες και τις πόλεις μας να ανακάμψουν από την πανδημία και να οικοδομήσουν μια πιο πράσινη, πιο ψηφιακή και πιο ανθεκτική Ευρώπη.».

Προσέγγιση της πραγματικής οικονομίας

Τα πρόσθετα κονδύλια θα διοχετεύονται κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων (ΠΑΝ). Ορισμένοι από τους νέους πόρους θα χρησιμοποιηθούν επίσης για τη συμπλήρωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) για την περίοδο 2014-2020.

Προκειμένου να παρασχεθεί η μέγιστη δυνατή βοήθεια στα κράτη μέλη, οι προϋποθέσεις για τη χρήση αυτών των πρόσθετων πόρων έχουν απλοποιηθεί:

• Η εθνική συγχρηματοδότηση δεν είναι υποχρεωτική — αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ μπορεί να καλύψει το 100 % του κόστους, αν τα κράτη μέλη το κρίνουν απαραίτητο.
• Η άμεση ρευστότητα με τη μορφή προχρηματοδότησης ύψους 11 % θα συμβάλει στη διασφάλιση της ταχείας υλοποίησης αυτής της στήριξης, αποτρέποντας τυχόν εμπλοκές.
• Δεν υπάρχει εκ των προτέρων αιρεσιμότητα, ούτε απαιτήσεις για θεματική συγκέντρωση ή κατανομή ανά κατηγορία περιφέρειας. Το πεδίο εφαρμογής της στήριξης είναι ευρύ και είναι δυνατές οι μεταφορές μεταξύ του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ.
• Η καταβολή των ποσών για τα έργα που χρονολογούνται από την 1η Φεβρουαρίου 2020 μπορεί να γίνει αναδρομικά.

Διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας

Ταυτόχρονα με αυτές τις πρώτες πληρωμές, δρομολογήθηκε ένας νέος πίνακας εργαλείων REACT–EU στην πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων για τη συνοχή της Επιτροπής, με σκοπό την παροχή επικαιροποιημένων πληροφοριών σχετικά με τη χρήση των πόρων REACT–EU σε ολόκληρη την ΕΕ. Επισημαίνονται οριζόντια θέματα, όπως πράσινα, ψηφιακά και ειδικά μέτρα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, επιπλέον των δεδομένων για συγκεκριμένους επενδυτικούς τομείς ανά ταμείο. Ο πίνακας εργαλείων δημιουργήθηκε για να διευκολύνει την πρόσβαση σε δημόσια δεδομένα και να διασφαλίσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.

Ιστορικό

Το NextGenerationEU είναι ένα προσωρινό μέσο ανάκαμψης, ύψους περίπου 800 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές, που αποσκοπεί να στηρίξει την ανάκαμψη της Ευρώπης από την πανδημία του κορονοϊού και να συμβάλει στην οικοδόμηση μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής Ευρώπης. Για τη χρηματοδότηση του NextGenerationEU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, θα δανειστεί στις κεφαλαιαγορές από χθες μέχρι το τέλος του 2026 έως 800 δισ. ευρώ περίπου: 407,5 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις (στο πλαίσιο του RRF, του REACT–EU και άλλων προγραμμάτων του προϋπολογισμού της ΕΕ)· και 386 δισ. ευρώ για δάνεια. Αυτό συνεπάγεται όγκους δανειοληψίας ύψους, κατά μέσο όρο, περίπου 150 δισ. ευρώ ετησίως.

Το REACT–EU αποτελεί μέρος του NextGenerationEU και παρέχει πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 50,6 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) στα προγράμματα της πολιτικής συνοχής κατά τη διετία 2021 και 2022. Τα μέτρα εστιάζουν στη στήριξη της ανθεκτικότητας της αγοράς εργασίας, της απασχόλησης, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των οικογενειών με χαμηλό εισόδημα, και θέτουν γερές βάσεις για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και για τη βιώσιμη κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη.

Πηγή: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα