Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Η περσινή χρονιά ήταν μια δύσκολη χρονιά. Η πανδημία COVID-19 δεν άφησε κανέναν ανέγγιχτο και ήταν ιδιαίτερα επιβαρυντική για τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες ως γιατροί, νοσοκόμες, εκπαιδευτικοί, υπάλληλοι καταστημάτων —επαγγέλματα στα οποία συναντούμε συχνά γυναίκες— βρέθηκαν στις πρώτες γραμμές της πανδημίας. Κι αυτό, έχοντας αναλάβει μεγαλύτερες ευθύνες στο σπίτι.
Ας αφιερώσουμε ένα λεπτό για να ευχαριστήσουμε τις γυναίκες για τη γενναιότητά τους, την ενσυναίσθηση και τη συμβολή τους στην καταπολέμηση αυτής της κρίσης, κι ακόμα επειδή χάρη σ’ αυτές λειτουργούν οι κοινωνίες μας, τα συστήματα παροχής φροντίδας και οι πιο σημαντικές υπηρεσίες.
Αν και οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή της υγειονομικής περίθαλψης, δεν έχουν ισότιμη εκπροσώπηση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για την πανδημία. Για παράδειγμα, στις εθνικές ειδικές ομάδες για την καταπολέμηση της COVID-19 που έχουν συσταθεί σε 87 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 17 κρατών μελών της ΕΕ, επικεφαλής ήταν κατά 85,2 % άντρες.
Η ισότητα των φύλων πρέπει να είναι στο επίκεντρο της ανάκαμψης που θα έρθει μετά την πανδημία. Ο κανονισμός για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας προβλέπει ότι η ισότητα των φύλων και οι ίσες ευκαιρίες για όλους θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να προωθούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της ετοιμασίας και της εφαρμογής των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Οι γυναίκες πρέπει, επίσης, να εκπροσωπούνται καλύτερα σε ηγετικές θέσεις είτε στην πολιτική είτε στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών —κι αυτό είναι θέμα για το οποίο θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε.
Η Επιτροπή έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη μεγαλύτερης ισότητας μεταξύ γυναικών και αντρών στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Η Επιτροπή, στο πλαίσιο της υλοποίησης μιας από τις βασικές συνιστώσες της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων, υπέβαλε χτες πρόταση για νέα μέτρα ώστε να εφαρμοστεί στην πράξη η αρχή της ισότητας στις αμοιβές. Η ισότητα των φύλων είναι μια από τις βασικές αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και, την εβδομάδα αυτή, θα παρουσιάσουμε επίσης ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την υλοποίηση των πρωτοβουλιών του πυλώνα. Η ισότητα των φύλων έχει επίσης κεντρική θέση στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ. Το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου (GAP ΙΙΙ) περιέχει ένα τολμηρό και επιχειρησιακό θεματολόγιο για την προώθηση της ισότητας και την ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών σε όλο τον κόσμο ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή τους στη διαμόρφωση της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ειρήνης και της ασφάλειας.
Η πανδημία COVID-19 έχει επιδεινώσει τις υπάρχουσες ανισότητες στην κοινωνία μας. Έχει βάλει σε μεγάλο κίνδυνο τις γυναίκες, μερικές φορές ακόμα και μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Αργότερα φέτος, η Επιτροπή θα παρουσιάσει νέα πρόταση για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας στην ΕΕ. Στις χώρες-εταίρους μας, η πρωτοβουλία «Spotlight», που έχουν αναλάβει από κοινού η ΕΕ και ο ΟΗΕ, έχει προσαρμόσει τις δράσεις προτεραιότητας σχετικά με την κατάργηση όλων των μορφών έμφυλης βίας ώστε να ανταποκρίνονται στις έκτακτες ανάγκες.
Η πρόοδος δύσκολα κερδίζεται, εύκολα χάνεται. Πρέπει να εργαστούμε ώστε η Ευρώπη να παραμείνει πρωτοπόρος όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών. Το πισωγύρισμα δεν είναι επιλογή και θα συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες στον τομέα αυτό.»
Ιστορικό
Ανταποκρινόμενες στις δεσμεύσεις της Προέδρου κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, της πρώτης γυναίκας προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Αντιπρόεδρος κ. Βιέρα Γιούροβα και η Επίτροπος κ. Χέλενα Ντάλι παρουσίασαν το περασμένο έτος τη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025. Στη στρατηγική περιλαμβάνονται πολλές φιλόδοξες δράσεις για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει την ετήσια έκθεσή της για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, (βλέπε δελτίο Τύπου).
Μία από τις κυριότερες προτεραιότητες της στρατηγικής ήταν η πρωτοβουλία να ενισχυθεί η αρχή της ίσης αμοιβής μέσω της διαφάνειας στις αμοιβές. Η Επιτροπή ενέκρινε χτες σχετική νομοθετική πρόταση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει, επίσης, να επιδιώκει την έγκριση της πρότασης, που υπέβαλε το 2012, οδηγίας για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών.
Η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Τον Φεβρουάριο ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για την πρωτοβουλία αυτή. Παράλληλα, η προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης του Συμβουλίου της Ευρώπης παραμένει βασική προτεραιότητα για την Επιτροπή. Τον Ιούνιο του 2020 η Επιτροπή ενέκρινε, για πρώτη φορά, στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων και, με τον τρόπο αυτό, ενέτεινε τον αγώνα της κατά της έμφυλης βίας.
Μια άλλη σημαντική συνιστώσα της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων είναι η καταπολέμηση της διαδικτυακής βίας κατά των γυναικών. Τον Δεκέμβριο του 2020 η Επιτροπή πρότεινε έναν νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες με τον οποίο στηρίζεται η στρατηγική και ο οποίος αποσκοπεί στην περαιτέρω εναρμόνιση και επικαιροποίηση των κανόνων για τους παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει το παράνομο περιεχόμενο που διαδίδεται από χρήστες και παρέχει εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Στο σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση και στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων, η Επιτροπή εξήγγειλε δέσμη ενεργειών για την προώθηση της ισόρροπης συμμετοχής ανδρών και γυναικών σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τις ΤΠΕ και στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων. Οι ενισχυμένες εγγυήσεις για τη νεολαία στηρίζουν μέτρα για την καταπολέμηση των προκαταλήψεων λόγω φύλου και των διακρίσεων στην παροχή συμβουλών και καθοδήγησης στον τομέα της απασχόλησης.
Σύμφωνα με τους στόχους του σχεδίου δράσης για τα μέσα ενημέρωσης και τον οπτικοακουστικό τομέα, η Επιτροπή θα δρομολογήσει σύντομα εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τα φύλα και τη διαφορετικότητα, ώστε να υπάρξει ποικιλομορφία πρότυπων ρόλων στον οπτικοακουστικό τομέα και στα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης. Πρόκειται για μέρος μιας γενικότερης προσπάθειας για την προώθηση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων και της διαφορετικότητας στον δημιουργικό και πολιτιστικό τομέα, και στην προσπάθεια αυτή περιλαμβάνονται δράσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη – MEDIA.
Η διάσταση του φύλου είναι πλήρως ενσωματωμένη στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και στην πρωτοβουλία για έναν νέο Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας και Καινοτομίας. Η συμπερίληψη και η ισότητα είναι, επίσης, κεντρικές πτυχές του προγράμματος Erasmus+, που υποστηρίζει τις γυναίκες επιχειρηματίες στον κοινωνικό τομέα ή τον ακαδημαϊκό χώρο και βοηθά στο να ανοίξουν νέοι ερευνητικοί τομείς στην ισότητα των φύλων, τη βιωσιμότητα και την ενδυνάμωση των γυναικών. Για να τονίσει τα επιτεύγματα των Ευρωπαίων γυναικών στην έρευνα, την καινοτομία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό, η Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, δρομολόγησε την εκστρατεία #EUwomen4future στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) δρομολόγησαν ένα κοινό και συνεργατικό σχέδιο, την πύλη παρακολούθησης της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, που αφορά τη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025.
Το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 ενισχύει τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στην εκτέλεση του ενωσιακού προϋπολογισμού, ιδίως μέσω των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ. Το μέσο NextGenerationEU δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην ισότητα των φύλων. Ειδικότερα, τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα πρέπει να περιγράφουν με ποιο τρόπο θα συμβάλουν οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που χρηματοδοτούνται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην προώθηση της ισότητας των φύλων και των ίσων ευκαιριών για όλες και όλους.
Εκτός της ΕΕ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας / Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Τζουζέπ Μπορέλ και η Επίτροπος κ. Γιούτα Ουρπιλάινεν παρουσίασαν μια δέσμη ενεργειών για την ενίσχυση της ισότητας των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών μέσω του νέου σχεδίου δράσης για θέματα φύλου (GAP ΙΙΙ) για την περίοδο 2021-2025. Η δρομολόγηση της πρωτοβουλίας «Spotlight» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από κοινού με τα Ηνωμένα Έθνη εστιάζεται στην αντιμετώπιση της έμφυλης βίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Περισσότερες πληροφορίες