Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των συννομοθετών επί της πρότασης της Επιτροπής να διατεθούν περισσότερα κονδύλια για τη στήριξη των απόρων στην Ευρώπη κατά τη φάση της ανάκαμψης. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούν σύντομα να χρησιμοποιήσουν κονδύλια της πρωτοβουλίας «Συνδρομή στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης» (REACT–EU), η οποία παρέχει πρόσθετους πόρους για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, για προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ).
Το ΤΕΒΑ παρέχει ήδη τρόφιμα, ρουχισμό και άλλη βασική υλική βοήθεια σε όσους τα χρειάζονται περισσότερο και χρηματοδοτεί δραστηριότητες για τη στήριξη της κοινωνικής τους ένταξης. Κατά μέσο όρο, από το 2014, περίπου 13 εκατομμύρια άνθρωποι επωφελούνται κάθε χρόνο. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Τραπεζών Τροφίμων, η ζήτηση στις τράπεζες τροφίμων έχει αυξηθεί έως και κατά 50 % σε σύγκριση με την περίοδο πριν από τον κορονοϊό.
Ο Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, κ. Νικολά Σμιτ, δήλωσε: «Πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό λόγω της κρίσης και οι οποίοι χρειάζονται επειγόντως βοήθεια. Χαιρετίζω τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, η οποία θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να κατευθύνουν μέτρα στήριξης σε όσους τα χρειάζονται περισσότερο μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ). Η πανδημία δεν μας πλήττει όλους εξίσου και αυτοί που υποφέρουν περισσότερο είναι οι πλέον ευάλωτοι συμπολίτες μας. Η συμφωνία αυτή αποτελεί σαφή ένδειξη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να στέκεται δίπλα σε εκείνους που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.»
REACT–EU: πρόσθετα κονδύλια για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού
Το Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, NextGenerationEU, συνολικού προϋπολογισμού 750 δισ. ευρώ, περιλαμβάνει 47,5 δισ. ευρώ για την πρωτοβουλία REACT–EU. Η πρωτοβουλία αυτή προσθέτει κονδύλια στα τρέχοντα προγράμματα της πολιτικής συνοχής και στο ΤΕΒΑ. Τα κονδύλια μπορούν να δαπανηθούν έως το τέλος του 2023, παρεχόμενης έτσι της δυνατότητας να γεφυρωθεί το χρηματοδοτικό κενό μεταξύ της αρχικής, επείγουσας ανταπόκρισης στην κρίση και της μακροπρόθεσμης ανάκαμψης που υποστηρίζεται από τα νέα προγράμματα στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027.
Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να αποφασίσουν με ευελιξία πώς θα κατανείμουν τους πρόσθετους πόρους του REACT–EU μεταξύ των ταμείων. Τα περισσότερα κράτη μέλη σχεδιάζουν να διαθέσουν μέρος των εν λόγω πρόσθετων κονδυλίων στο ΤΕΒΑ, ώστε, μέσω σχετικών προγραμμάτων, να μπορέσει να συνεχιστεί η παροχή στήριξης σε αυτούς που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Χάρη στην τροποποίηση του κανονισμού για το ΤΕΒΑ, υπάρχει πλέον η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ποσοστό συγχρηματοδότησης από την ΕΕ έως και 100 %, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα για την ταχεία εφαρμογή μέτρων υπέρ των απόρων. Επιπλέον, κατά τα προβλεπόμενα στο πλαίσιο του REACT–EU, το 11 % των πρόσθετων πόρων για το 2021 θα προχρηματοδοτηθεί.
Η πανδημία του κορονοϊού έχει οξύνει τις υφιστάμενες προκλήσεις και έχει θέσει σε κίνδυνο την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και βασικής βοήθειας, για παράδειγμα λόγω της μείωσης της σχετικής χρηματοδότησης και της έλλειψης προσωπικού.
Η Επιτροπή έχει ήδη τροποποιήσει μία φορά τον κανονισμό για το ΤΕΒΑ, τον Απρίλιο του 2020, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Πρωτοβουλία Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού+» (CRII+). Με τον τρόπο αυτόν κατέστη δυνατή η ασφαλής διανομή επισιτιστικής και βασικής υλικής βοήθειας, με τη χρήση κουπονιών και τη διανομή προστατευτικού εξοπλισμού, όπως μασκών, γαντιών και απολυμαντικών τζελ για τους εθελοντές. Η νέα συμφωνία διασφαλίζει τη διοχέτευση πρόσθετων κεφαλαίων στο ταμείο.
Το ΤΕΒΑ επιτυγχάνει ουσιαστικά αποτελέσματα στην πράξη: Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, το ΤΕΒΑ στηρίζει στη Βουλγαρία την παροχή πακέτων τροφίμων στους πλέον ευάλωτους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών. Στη Γαλλία, κάθε τέταρτο γεύμα που προσφέρεται από την οργάνωση Restos du Cœur χρηματοδοτείται από την ΕΕ. Στην Πορτογαλία, το έργο Casa de Misericordia στη Λισαβόνα, το οποίο υποστηρίζεται από το ΤΕΒΑ, υποδέχεται 1.200 οικογένειες κάθε μήνα, παρέχοντάς τους καλάθια τροφίμων και συνοδευτικά μέτρα στήριξης. Περαιτέρω, το ΤΕΒΑ χρηματοδοτεί ένα πρόγραμμα για την παροχή υγειονομικών και κοινωνικών πληροφοριών σε 1.700 ιδιαίτερα ευάλωτους Ρουμάνους πολίτες —συμπεριλαμβανομένων αστέγων και ανέργων— οι οποίοι ζουν προσωρινά στη Σουηδία.
Η πολιτική συμφωνία επί της τροποποίησης του κανονισμού για το ΤΕΒΑ έχει εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από την πλευρά του Συμβουλίου της ΕΕ, η πολιτική συμφωνία έχει επιβεβαιωθεί από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ΕΜΑ και απομένει η οριστική έγκρισή της από το Συμβούλιο.
Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ)
Συνδρομή στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης (REACT–EU)
Πρωτοβουλία Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού+ (CRII+)