Σήμερα η Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση του 2020 για την ιθαγένεια της ΕΕ, η οποία καταγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της ιθαγένειας της ΕΕ μετά την τελευταία έκθεση, το 2017. Η έκθεση καθορίζει επίσης νέες προτεραιότητες και δράσεις για την ενδυνάμωση των πολιτών της ΕΕ, όπως η επικαιροποίηση των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για την ελεύθερη κυκλοφορία, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία COVID-19.

Ο επίτροπος Δικαιοσύνης, κ. Ντιντιέ Ρεντέρς, δήλωσε τα εξής: «Η ιθαγένεια της ΕΕ βρίσκεται στον πυρήνα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Ωστόσο, αντιμετωπίσαμε πρωτοφανείς προκλήσεις για ορισμένα από τα βασικά δικαιώματα που τείνουμε να θεωρούμε δεδομένα στην Ευρώπη —από τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία λόγω της πανδημίας έως τις προκλήσεις για τους δημοκρατικούς θεσμούς μας. Σήμερα, επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας να ενδυναμώσουμε περαιτέρω τους πολίτες και να προστατεύσουμε τα δικαιώματά τους για μια ισχυρότερη και ανθεκτικότερη ΕΕ.».

Η έκθεση του 2020 για την ιθαγένεια της ΕΕ συμπληρώνει το σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία, το οποίο καθορίζει το πλαίσιο των δράσεων για την ενδυνάμωση των πολιτών και την οικοδόμηση ανθεκτικότερων δημοκρατιών. Περιλαμβάνει μια σειρά συγκεκριμένων δράσεων με στόχο την ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής, τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας, την προστασία και την προαγωγή της ιθαγένειας της ΕΕ, καθώς και την προστασία των πολιτών της ΕΕ στην Ευρώπη και στο εξωτερικό.

Συγκεκριμένες δράσεις και προτεραιότητες για τους πολίτες της ΕΕ

1. Ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής, της ενδυνάμωσης και της ένταξης. Η αύξηση της συμμετοχής των πολιτών σε όλα τα στάδια της δημοκρατικής διαδικασίας έχει ουσιώδη σημασία για την ευρωπαϊκή δημοκρατία. Το επόμενο έτος, η Επιτροπή θα επικαιροποιήσει τους κανόνες σχετικά με τα δικαιώματα ψήφου των μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ. Η Επιτροπή έχει ως στόχο να διευκολύνει την παροχή πληροφοριών στους πολίτες κατά την ψηφοφορία στις δημοτικές και ευρωπαϊκές εκλογές, καθώς και την ανταλλαγή σχετικών πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, για παράδειγμα, για την αποφυγή της διπλής ψήφου. Η Επιτροπή θα χρηματοδοτήσει επίσης έργα για την ανεξάρτητη παρακολούθηση εκλογών και έργα που στηρίζουν τη συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών.

2. Διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας και απλούστευση της καθημερινής ζωής. Η Επιτροπή επιθυμεί να βελτιώσει την ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες της ΕΕ όταν ταξιδεύουν, σπουδάζουν ή εργάζονται σε άλλο κράτος μέλος. Για να επιτευχθεί αυτό, το 2022 η Επιτροπή θα επικαιροποιήσει τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ του 2009 για την ελεύθερη κυκλοφορία. Το επόμενο έτος, η Επιτροπή θα παρουσιάσει επίσης πρωτοβουλία για τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής των πολιτών της ΕΕ μέσω της απλούστευσης των φορολογικών τους υποχρεώσεων. Σύμφωνα με τη συμφωνία αποχώρησης, η Επιτροπή θα συνεχίσει να στηρίζει την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.

3. Προστασία και προαγωγή της ιθαγένειας της ΕΕ. Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια δεν διατίθεται προς πώληση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει τους κινδύνους που ενέχουν για την ιθαγένεια της ΕΕ τα συστήματα για επενδυτές, όταν κρίνεται αναγκαίο μέσω διαδικασιών επί παραβάσει. Η Επιτροπή θα συνεχίσει επίσης να παρακολουθεί τον αντίκτυπο των περιοριστικών μέτρων που θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης της νόσου COVID-19, έως ότου αρθούν τα εν λόγω μέτρα.

4. Προστασία των πολιτών της ΕΕ στην Ευρώπη και στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων και σε περιόδους κρίσεων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να οικοδομεί μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας και να εφαρμόζει τη στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 από κοινού με τα κράτη μέλη. Το 2021 η Επιτροπή θα επανεξετάσει επίσης τους κανόνες της ΕΕ για την προξενική προστασία, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα της ΕΕ και των κρατών μελών να προστατεύουν και να στηρίζουν τους Ευρωπαίους πολίτες στο εξωτερικό, ιδίως σε περιόδους κρίσεων.

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή δεσμεύεται να αναπτύξει τα απαραίτητα εργαλεία ώστε οι πολίτες να επωφεληθούν πλήρως από το καθεστώς τους ως Ευρωπαίων πολιτών. Και η προσπάθεια αυτή είναι κοινή. Για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων που καθορίζονται στην έκθεση, η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και με άλλα θεσμικά όργανα και ενδιαφερόμενα μέρη της ΕΕ, την κοινωνία των πολιτών και, κυρίως, τους ίδιους τους πολίτες.

Ιστορικό

Η Επιτροπή εκδίδει εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων για την ιθαγένεια της ΕΕ ανά τριετία και προτείνει νέες προτεραιότητες για τα επόμενα 3 έτη. Από την τελευταία έκθεση για την ιθαγένεια της ΕΕ, το 2017, έχουν υπάρξει σημαντικές προκλήσεις στην άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιθαγένεια της ΕΕ, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19.

Η έκθεση για την ιθαγένεια της ΕΕ βασίζεται σε ειδικά στοχευμένες διαβουλεύσεις, συμπεριλαμβανομένων μιας δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιθαγένεια της ΕΕ και μιας έρευνας του Έκτακτου Ευρωβαρομέτρου σχετικά με την ιθαγένεια της ΕΕ και τη δημοκρατία, καθώς και στο έργο του ακαδημαϊκού δικτύου για τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιθαγένεια της ΕΕ. Στις 29 Οκτωβρίου 2020 πραγματοποιήθηκε κοινή ακρόαση σχετικά με την ιθαγένεια της ΕΕ, η οποία συνδιοργανώθηκε από την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο.

Η έκθεση για την ιθαγένεια συνδέεται στενά με τις πολιτικές προτεραιότητες της προέδρου φον ντερ Λάιεν για την Ευρώπη, και ιδίως με τη νέα ώθηση για την ευρωπαϊκή δημοκρατία και την προσέγγιση των πολιτών με την ΕΕ. Συμπληρώνει άλλες πρωτοβουλίες, όπως η νέα στρατηγική για την εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, και, ειδικότερα, το σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία.

Περισσότερες πληροφορίες

Έκθεση του 2020 για την ιθαγένεια της ΕΕ

Έκθεση του 2020 για την ιθαγένεια της ΕΕ — Ενημερωτικό δελτίο

Έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης για τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιθαγένεια της ΕΕ — 2020