Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέκτεινε περαιτέρω το καθοδηγητικό της σημείωμα σχετικά με τους τρόπους παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας που σχετίζεται με τη νόσο COVID-19 σε χώρες και περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο οι οποίες υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα (κυρώσεις) της ΕΕ. Το καθοδηγητικό αυτό σημείωμα περιέχει πλέον αυτοτελές κεφάλαιο για τη Νικαράγουα.

Σκοπός είναι η παροχή πρακτικής καθοδήγησης σχετικά με τον τρόπο συμμόρφωσης με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως ιατρικής, για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19. Το καθοδηγητικό σημείωμα αποσαφηνίζει τις αρμοδιότητες και τις διαδικασίες για την παροχή της εν λόγω βοήθειας προκειμένου να διευκολυνθούν οι δραστηριότητες των ανθρωπιστικών φορέων στη Νικαράγουα, καθώς και η διοχέτευση εξοπλισμού και η παροχή βοήθειας για την καταπολέμηση της πανδημίας.

Η καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 είναι μια πρωτοφανής πρόκληση που απαιτεί ενότητα, συνεργασία, αλληλεγγύη και συμπόνια σε παγκόσμιο επίπεδο. Μολονότι καμία χώρα δεν την έχει αποφύγει, οι πολύπλοκες πολιτικές ή οικονομικές καταστάσεις και οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις σε ορισμένες περιοχές του κόσμου εντείνουν τις καταστροφικές συνέπειες που έχει η πανδημία στον πληθυσμό των χωρών αυτών.

Η καθοδήγηση αυτή βασίζεται σε προηγούμενα κεφάλαια του σημειώματος, τα οποία καλύπτουν τη Συρία (δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2020), το Ιράν και τη Βενεζουέλα (δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2020).

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το καθοδηγητικό σημείωμα

Οι κυρώσεις της ΕΕ συμβάλλουν στην επίτευξη των βασικών στόχων της ΕΕ όπως η διατήρηση της ειρήνης, η ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας, καθώς και η εδραίωση και η στήριξη της δημοκρατίας, του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι κυρώσεις της ΕΕ απευθύνονται σε εκείνους των οποίων οι ενέργειες θέτουν σε κίνδυνο τις αξίες αυτές, ώστε να μετριαστούν κατά το δυνατόν οι δυσμενείς συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό. Η ΕΕ εφαρμόζει επί του παρόντος περίπου 40 διαφορετικά συστήματα κυρώσεων.

Η συμμόρφωση της ΕΕ με τις σχετικές διεθνείς υποχρεώσεις και η πολιτική στοχοθετημένων μέτρων που εφαρμόζει αποτελούν τη βάση ενός συστήματος εξαιρέσεων το οποίο έχει επίσης ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι κυρώσεις εφαρμόζονται κατά τρόπο που λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των ανθρωπιστικών φορέων. Οι εξαιρέσεις αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και τη διεξαγωγή ανθρωπιστικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής βοήθειας. Ανάλογα με τις συναλλαγές και τους ισχύοντες περιορισμούς σε κάθε περίπτωση, οι ανθρωπιστικοί φορείς ενδέχεται να χρειαστεί να ζητήσουν προηγούμενη άδεια για την εξαγωγή ορισμένων εμπορευμάτων σε χώρες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Οι άδειες αυτές χορηγούνται από τις αρμόδιες αρχές κάθε κράτους μέλους.

Το σημερινό καθοδηγητικό σημείωμα απαντά σε μια σειρά ερωτήσεων που έλαβε η Επιτροπή από δωρητές, ΜΚΟ, τράπεζες και άλλους παράγοντες που εμπλέκονται σε ανθρωπιστικές δραστηριότητες, καθώς και από τις εθνικές αρχές. Οι ερωτήσεις αφορούν τις εξαγωγές και τις πληρωμές για προστατευτικό εξοπλισμό, φάρμακα, ιατρικό εξοπλισμό ή την παροχή ιατρικής βοήθειας στον πληθυσμό που έχει ανάγκη σε περιοχές στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις της ΕΕ. Το σημείωμα απευθύνεται σε όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών της ΕΕ, οι οποίες διαχειρίζονται την εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ, καθώς και οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς (δωρητές, ΜΚΟ, τράπεζες και άλλοι παράγοντες που εμπλέκονται σε ανθρωπιστικές δραστηριότητες), οι οποίοι πρέπει να συμμορφώνονται με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά την παροχή της βοήθειας.

Η Επιτροπή συνεργάζεται επίσης στενά με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει ότι, στο τρέχον πλαίσιο, οι εθνικές διαδικασίες είναι διαφανείς και εύκολα προσβάσιμες για τους ανθρωπιστικούς φορείς από ολόκληρη την ΕΕ.

Τα μέλη του Σώματος των επιτρόπων προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:

Ο κ. Τζουζέπ Μπορέλ, Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας / Αντιπρόεδρος για μια Ισχυρότερη Ευρώπη στον Κόσμο, δήλωσε τα εξής: «Οι κυρώσεις της ΕΕ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη στόχευση των υπευθύνων για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για τη ροή όπλων σε εμπόλεμες ζώνες και για την υπονόμευση ειρηνευτικών διαδικασιών. Αλλά, πάνω απ’ όλα, έχουν σχεδιαστεί για την προστασία των πλέον ευάλωτων ατόμων. Οι κυρώσεις της ΕΕ συνάδουν πλήρως με το διεθνές δίκαιο και επιτρέπουν εξαιρέσεις, έτσι ώστε η ανθρωπιστική βοήθεια να μπορεί να φθάσει σε όσους έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Το σημερινό καθοδηγητικό σημείωμα παρέχει την αναγκαία καθοδήγηση στους ανθρωπιστικούς φορείς σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.»

Η κ. Μαρέιντ Μαγκίνες, Επίτροπος αρμόδια για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε τα εξής: «Η πανδημία COVID-19 έχει επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως μεταξύ των ευάλωτων κοινοτήτων, γεγονός που απαιτεί συντονισμένη αντίδραση. Πιστεύω ότι το σημερινό καθοδηγητικό σημείωμα θα συμβάλει στη στήριξη και τη διευκόλυνση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Νικαράγουα παρά τις κυρώσεις που ισχύουν επί του παρόντος. Είναι ζωτικής σημασίας να συνεχιστεί η ροή της βοήθειας εκεί όπου χρειάζεται.»

Ο κ. Γιάνες Λέναρτσιτς, Επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων, έχει επίσης δηλώσει στο παρελθόν: «Οι κυρώσεις δεν θα πρέπει να εμποδίζουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης της παροχής ιατρικής βοήθειας, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Η παροχή σαφήνειας συμβάλλει στην αντιμετώπιση των πολυάριθμων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι ανθρωπιστικοί φορείς κατά την παροχή βοήθειας επιτόπου, σε τόσο δύσκολα πλαίσια.»

Καθοδηγητικό σημείωμα

Χάρτης κυρώσεων της ΕΕ