Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παρατείνει το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις, το οποίο είχε εγκριθεί στις 19 Μαρτίου 2020, και να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του, για τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης του κορονοϊού. Όλα τα τμήματα του προσωρινού πλαισίου παρατείνονται για έξι μήνες, έως τις 30 Ιουνίου 2021, ενώ το τμήμα για την παροχή στήριξης μέσω ανακεφαλαιοποίησης παρατείνεται για τρεις μήνες, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Το προσωρινό πλαίσιο έχει στηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κρίσης. Σήμερα, παρατείνουμε το προσωρινό πλαίσιο για να καλυφθούν οι συνεχιζόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων, προστατεύοντας παράλληλα την ενιαία αγορά της ΕΕ. Εισάγουμε επίσης ένα νέο μέτρο που θα δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σημαντικές απώλειες κύκλου εργασιών, συνεισφέροντας στην κάλυψη μέρους των μη καλυπτόμενων πάγιων δαπανών τους. Τέλος, εισάγουμε νέες δυνατότητες για έξοδο του κράτους από ανακεφαλαιοποιημένες επιχειρήσεις, με παράλληλη διατήρηση της προηγούμενης συμμετοχής του στις επιχειρήσεις αυτές, και περιορίζοντας τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.»

Παράταση του προσωρινού πλαισίου

Το προσωρινό πλαίσιο επρόκειτο αρχικά να λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2020, με εξαίρεση τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης που μπορούσαν να χορηγηθούν έως τις 30 Ιουνίου 2021. Με τη σημερινή τροποποίηση παρατείνονται, με βάση τα ισχύοντα κατώτατα όρια, οι διατάξεις του προσωρινού πλαισίου για επιπλέον έξι μήνες, έως τις 30 Ιουνίου 2021, εκτός από τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης, τα οποία παρατείνονται για τρεις μήνες, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Στόχος είναι να δοθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να στηρίξουν τις επιχειρήσεις στο πλαίσιο της κρίσης του κορονοϊού, ιδίως στις περιπτώσεις που δεν έχει παρουσιαστεί η ανάγκη ούτε έχει αξιοποιηθεί πλήρως μέχρι στιγμής η ικανότητα χρήσης του προσωρινού πλαισίου, προστατεύοντας παράλληλα τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού. Πριν από τις 30 Ιουνίου 2021, η Επιτροπή θα επανεξετάσει κατά πόσο υπάρχει ανάγκη περαιτέρω παράτασης ή προσαρμογής του προσωρινού πλαισίου.

Στήριξη για μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων

Η σημερινή τροποποίηση εισάγει επίσης ένα νέο μέτρο που θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου αντιμετωπίζουν μείωση του κύκλου εργασιών κατά τουλάχιστον 30 % σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, λόγω της έξαρσης του κορονοϊού. Η στήριξη θα συνεισφέρει στην κάλυψη μέρους των πάγιων δαπανών των δικαιούχων που δεν καλύπτονται από τα έσοδά τους, με ανώτατο όριο 3 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση. Η στήριξη των επιχειρήσεων αυτών μέσω της συνεισφοράς στην κάλυψη μέρους των εξόδων τους σε προσωρινή βάση αποσκοπεί στην πρόληψη της επιδείνωσης του κεφαλαίου τους, στη διατήρηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και στην παροχή σε αυτές ενός ισχυρού εφαλτηρίου για την ανάκαμψή τους. Με αυτόν τον τρόπο, δίνεται η δυνατότητα για πιο στοχευμένη ενίσχυση των επιχειρήσεων που αποδεδειγμένα την χρειάζονται.

Έξοδος του κράτους από πρώην κρατικές επιχειρήσεις

Η Επιτροπή προσάρμοσε επίσης τους όρους για τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης στο πλαίσιο του προσωρινού πλαισίου, ιδίως για την έξοδο του κράτους από την ανακεφαλαιοποίηση επιχειρήσεων στις οποίες ήταν υφιστάμενος μέτοχος πριν από την ανακεφαλαιοποίηση. Η τροποποίηση επιτρέπει στο κράτος να αποχωρήσει από το μετοχικό κεφάλαιο των εν λόγω επιχειρήσεων μέσω ανεξάρτητης αποτίμησης, αποκαθιστώντας παράλληλα τη συμμετοχή του στο μετοχικό κεφάλαιο και διατηρώντας τις διασφαλίσεις για τη διαφύλαξη του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.

Παράταση της προσωρινής διαγραφής όλων των χωρών από τον κατάλογο των «χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους» στο πλαίσιο της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων

Τέλος, με δεδομένη τη συνεχιζόμενη γενική έλλειψη επαρκούς ιδιωτικής ικανότητας για κάλυψη όλων των οικονομικά δικαιολογημένων κινδύνων για τις εξαγωγές σε χώρες από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους, η τροποποίηση προβλέπει παράταση έως τις 30 Ιουνίου 2021 της προσωρινής διαγραφής όλων των χωρών από τον κατάλογο των «χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους» στο πλαίσιο της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο και τις εν εξελίξει εργασίες για τη στήριξη του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Στις 19 Μαρτίου, η Επιτροπή ενέκρινε νέο προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις προκειμένου να στηρίξει την οικονομία υπό τις συνθήκες της πανδημίας του κορονοϊού, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το προσωρινό πλαίσιο τροποποιήθηκε για πρώτη φορά στις 3 Απριλίου 2020 για να αυξηθούν οι δυνατότητες δημόσιας στήριξης της έρευνας, των δοκιμών και της παραγωγής προϊόντων σχετικών με την καταπολέμηση της έξαρσης του κορονοϊού, με στόχο την προστασία των θέσεων εργασίας και την περαιτέρω στήριξη της οικονομίας. Τροποποιήθηκε ξανά στις 8 Μαΐου προκειμένου να καταστεί δυνατή η λήψη μέτρων για την ανακεφαλαιοποίηση και το χρέος μειωμένης εξασφάλισης, και στις 29 Ιουνίου 2020 για την περαιτέρω στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και νεοσύστατων επιχειρήσεων και την παροχή κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις.

Το προσωρινό πλαίσιο αναγνωρίζει ότι ολόκληρη η οικονομία της ΕΕ αντιμετωπίζει σοβαρή διαταραχή. Επιτρέπει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν την πλήρη ευελιξία που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να στηριχθεί η οικονομία και να περιοριστούν ταυτόχρονα οι αρνητικές επιπτώσεις στους όρους ισότιμου ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της μετάβασης της Ευρώπης από τη διαχείριση της κρίσης στην οικονομική ανάκαμψη, ο έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων θα συνοδεύει και θα διευκολύνει την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή:

• θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη ώστε να διασφαλιστεί ότι τα επενδυτικά έργα που υποστηρίζονται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι συμβατά με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Πράγματι, ορισμένες επενδύσεις σε υποδομές και η άμεση στήριξη των πολιτών δεν εμπίπτουν στους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και πολλά μέτρα δεν χρειάζεται να κοινοποιηθούν, δεδομένου ότι εμπίπτουν στις απαλλαγές κατά κατηγορία·
• θα παρέχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη όσον αφορά τα εμβληματικά επενδυτικά έργα, μεταξύ άλλων με την παροχή υποδειγμάτων· και
• θα προωθήσει την αναθεώρηση των βασικών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις έως το τέλος του 2021, ώστε να διευκολυνθεί η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση.

Επιπλέον, η Επιτροπή θα αξιολογήσει σε ποιους τομείς θα μπορούσαν να εξορθολογιστούν περαιτέρω οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για την επίτευξη των στόχων ανάκαμψης. Η Επιτροπή θα αξιολογεί κατά προτεραιότητα όλες τις κοινοποιήσεις κρατικών ενισχύσεων που λαμβάνει από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.