Ύστερα από τη δημοσίευση, τον Ιανουάριο, πρόσκλησης υποβολής προτάσεων με προϋπολογισμό 10 εκατ. ευρώ, η Επιτροπή εξασφάλισε επιπλέον 37,5 εκατ. ευρώ για κατεπείγουσα έρευνα σχετικά με την ανάπτυξη εμβολίων, τη θεραπεία και τη διάγνωση του COVID-19. Η ενέργεια αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της συντονισμένης απάντησης της ΕΕ στην απειλή για τη δημόσια υγεία που αντιπροσωπεύει η νόσος COVID-19.
Με το πρόσθετο ποσό από το πρόγραμμα Ορίζων 2020, η Επιτροπή εντείνει τη δράση της σχετικά με την επείγουσα πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η οποία δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο, για την καταπολέμηση της επιδημίας της νόσου COVID-19 και αφιερώνει για τον σκοπό αυτό 47,5 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, επιλέχτηκαν 17 σχέδια με τη συμμετοχή 136 ερευνητικών ομάδων απ’ όλη την ΕΕ και εκτός αυτής, οι οποίες θα αρχίσουν να εργάζονται για την ανάπτυξη εμβολίων, νέων θεραπειών, διαγνωστικών δοκιμών και ιατρικών συστημάτων με σκοπό την πρόληψη της διασποράς του κοροναϊού.
Η κ. Μαρία Γκαμπριέλ, Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, δήλωσε σχετικά: «Η επείγουσα χρηματοδότηση από το “Ορίζων 2020” δίνει τη δυνατότητα στους ερευνητές να εργαστούν αμέσως για την αντιμετώπιση της επιδημίας του κοροναϊού σε αρκετά μέτωπα. Με δεδομένο ότι η ερευνητική κοινότητα μπορεί να δράσει με τέτοια ταχύτητα, ελπίζουμε ότι γρήγορα θα είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στον στόχο μας, που είναι να σταματήσουμε τη διασπορά του ιού.»

Η Επιτροπή διαπραγματεύεται σήμερα συμφωνίες επιχορήγησης με τους επιλεγέντες δικαιούχους. Τα 17 σχέδια θα έχουν ως αντικείμενο:
Ανάπτυξη νέων εμβολίων. Η έρευνα θα εστιαστεί στην ανάπτυξη προφυλακτικού εμβολίου και θεραπευτικού εμβολίου, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη και τη θεραπεία αντίστοιχα.
Εξετάσεις ταχείας διάγνωσης σε σημεία παροχής υπηρεσιών υγείας. Χάρη στις εντεινόμενες προσπάθειες θα μπορούν οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας που εργάζονται «στην πρώτη γραμμή» να προχωρούν σε ταχύτερη και ακριβέστερη διάγνωση, οπότε θα μειωθεί και ο κίνδυνος για περαιτέρω διασπορά της νόσου.
Νέες θεραπείες, για τις οποίες θα υιοθετείται διττή προσέγγιση. Πρώτον, θα επιταχυνθεί η ανάπτυξη νέων θεραπειών που βρίσκονται σε εξέλιξη επί του παρόντος (μεταξύ αυτών θεραπευτικά πεπτίδια, μονοκλωνικά αντισώματα και αντιιικά φάρμακα ευρέος φάσματος) και, δεύτερον, θα πραγματοποιηθεί η διαλογή και η ταυτοποίηση μορίων που μπορεί να είναι δραστικά κατά του ιού, με τη βοήθεια προηγμένων τεχνικών μοντελοποίησης και υπολογιστικών τεχνικών.
Βελτίωση της επιδημιολογίας και της δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ετοιμότητάς μας και της απάντησης σε επιδημίες. Τα σχέδια αυτά θα συμβάλουν στην καλύτερη ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης, ώστε να υπάρξει αποτελεσματική πρόληψη και έλεγχος της διασποράς της νόσου, αλλά και θα συμβάλουν στην αξιολόγηση της κοινωνικής δυναμικής.

Ιστορικό
Στις 30 Ιανουαρίου 2020 η Επιτροπή δρομολόγησε ειδική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ενίσχυση της έρευνας σχετικά με τη νόσο COVID-19 με αρχικό προϋπολογισμό ύψους 10 εκατ. ευρώ που κινητοποιήθηκε από το ειδικό ταμείο για επείγουσες ερευνητικές εργασίες του προγράμματος για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020». Η Επιτροπή έλαβε 91 προτάσεις μέσα στην πολύ σύντομη προθεσμία των δύο εβδομάδων. Η αξιολόγηση των προτάσεων πραγματοποιήθηκε από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες σε χρόνο ρεκόρ. Παράλληλα, χάρη στην εξαιρετική ποιότητα των προτάσεων, η Επιτροπή κινητοποίησε επιπλέον κονδύλια ώστε να στηρίξει περισσότερα σχέδια. Οι υποψήφιοι ειδοποιήθηκαν στις 4 Μαρτίου.
Επιπλέον, έως και 45 εκατ. ευρώ από κονδύλια του «Ορίζων 2020» θα στηρίξουν πρόσθετες ερευνητικές δραστηριότητες μέσω της πρωτοβουλίας για καινοτόμα φάρμακα, η οποία συνίσταται σε σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μεταξύ της Επιτροπής και της φαρμακοβιομηχανίας. Ανάλογης κλίμακας δέσμευση αναμένεται από τη φαρμακοβιομηχανία, ώστε οι συνολικές επενδύσεις της ταχείας υποβολής ερευνητικών προτάσεων που δρομολογήθηκε στις 3 Μαρτίου να ανέλθουν στα 90 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό ποσό της χρηματοδότησης για την έρευνα σχετικά με τη νόσο του κοροναϊού, που θα χρηματοδοτηθεί από το «Ορίζων 2020» και τη βιομηχανία μέσω της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα, μπορεί να αγγίξει τα 140 εκατ. ευρώ.
Αρκετά έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ συμβάλλουν ήδη στην ετοιμότητα και την απάντηση στην επιδημική έξαρση της νόσου COVID-19, μεταξύ αυτών το ευρωπαϊκό αρχείο ιών GLOBAL (EVAg), το σχέδιο PREPARE και η συμμετοχή της Επιτροπής στην παγκόσμια ερευνητική συνεργασία για ετοιμότητα έναντι των λοιμωδών νοσημάτων (δίκτυο (GloPID-R).