Γιατί δημοσιεύετε σήμερα ανακοίνωση σχετικά με την Ένωση Κεφαλαιαγορών;

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών (CMU) αποτελεί μία από τις μεγάλες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι επιτακτική ανάγκη να της δοθεί όλη η προσοχή που της αξίζει από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Η σημερινή ανακοίνωση καταγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την ολοκλήρωση των δομικών στοιχείων της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, καθώς και όσον αφορά τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Απευθύνει έκκληση για διαρκείς προσπάθειες με στόχο την έγκαιρη ολοκλήρωση αυτής της ένωσης και υπογραμμίζει τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζει η Ένωση Κεφαλαιαγορών στη δημιουργία κεφαλαιαγορών με βάθος και ρευστότητα, στην εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης και στην ενίσχυση του ρόλου του ευρώ.

Πολλές από τις αρχικές προτάσεις της Επιτροπής που συμβάλλουν στην Ένωση Κεφαλαιαγορών έχουν εγκριθεί. Ενώ πλησιάζουν οι εκλογές του Μαΐου 2019 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη επιτάχυνσης των εργασιών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις εκκρεμούσες προτάσεις. Απαιτούνται πολιτική φιλοδοξία και επείγουσα δράση για να εξασφαλιστεί ότι όλες οι προτάσεις θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του νομοθετικού κύκλου.

Η Επιτροπή είναι έτοιμη να υποστηρίξει πλήρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για να θέσουν τα δομικά στοιχεία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.

Τί είναι η Ένωση Κεφαλαιαγορών;

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της Επιτροπής Γιούνκερ για την οικοδόμηση κεφαλαιαγορών με βάθος και ρευστότητα, για την ενίσχυση της οικονομίας της Ευρώπης και την προώθηση ενός πιο ολοκληρωμένου και σταθερού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Δεδομένου ότι είναι επωφελείς για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι πλήρως ανεπτυγμένες και ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές θα συμβάλουν στην ενίσχυση και στήριξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και του διεθνούς ρόλου του ευρώ.

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών ενισχύει τον επιμερισμό του κινδύνου στον ιδιωτικό τομέα και συμβάλλει στον μετριασμό των οικονομικών κλυδωνισμών στη ζώνη του ευρώ και πέραν αυτής, παρέχοντας στους επενδυτές και στις επιχειρήσεις μιας χώρας που αντιμετωπίζει κάμψη της οικονομίας τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε επενδύσεις και ευκαιρίες χρηματοδότησης σε μη πληγείσες χώρες.

Μια επιτυχής Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι επίσης απαραίτητη για την ανάπτυξη των τοπικών κεφαλαιαγορών και τη βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση. Για να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη της ενιαίας αγοράς, οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές χρειάζεται να έχουν νέες ευκαιρίες να αναπτύξουν μεγαλύτερης κλίμακας δραστηριότητες σε ολόκληρη την Ένωση, να επενδύσουν στην καινοτομία και να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών αποσκοπεί στην κινητοποίηση κεφαλαίων και στη διοχέτευσή τους σε όλες τις επιχειρήσεις της ΕΕ, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που χρειάζονται πόρους για να αναπτυχθούν και να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους.

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα δώσει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αναζητούν περισσότερη χρηματοδότηση σε ολόκληρη την Ένωση, για παράδειγμα μέσω της εισαγωγής στο χρηματιστήριο σε άλλα κράτη μέλη. Θα δώσει τη δυνατότητα στους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε άλλα κράτη μέλη και θα προσφέρει περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές επιτρέποντάς τους να αγοράζουν φθηνότερα και καλύτερα επενδυτικά προϊόντα.

Επιπλέον, η επικείμενη αποχώρηση του μεγαλύτερου χρηματοπιστωτικού κέντρου της ΕΕ από την ενιαία αγορά απαιτεί επίσης την εμβάθυνση και ενίσχυση των κεφαλαιαγορών της Ένωσης. Οι εύρωστες και υψηλής ρευστότητας κεφαλαιαγορές διαδραματίζουν επίσης καίριο ρόλο στην ενίσχυση της ηγετικής θέσης της Ένωσης όσον αφορά τη χρηματοδότηση της αναγκαίας μετάβασης προς μια ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα, πιο αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλική οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό, η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα συμβάλει στον αναπροσανατολισμό των ιδιωτικών και δημόσιων κεφαλαιακών ροών προς πιο βιώσιμες επενδύσεις.

Ποιοί είναι οι βασικοί στόχοι της Ένωσης Κεφαλαιαγορών; 

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα συμπληρώσει την ισχυρή παράδοση της Ευρώπης στην τραπεζική χρηματοδότηση και θα συμβάλει στα εξής:

• Εμβάθυνση της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης: η αύξηση του διασυνοριακού επιμερισμού του κινδύνου, η εμβάθυνση και η αύξηση της ρευστότητας των αγορών και οι διαφοροποιημένες πηγές χρηματοδότησης αναμένεται ότι θα εμβαθύνουν τη χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση, θα μειώσουν το κόστος και θα αυξήσουν την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, συμβάλλοντας τελικά στην ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και του διεθνούς ρόλου του ευρώ.

• Μεγαλύτερη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος: με την εξασφάλιση ευρύτερου φάσματος πηγών χρηματοδότησης και πιο μακροπρόθεσμων επενδύσεων, θα μειωθεί η ευπάθεια των πολιτών και των εταιρειών της ΕΕ σε τραπεζικές κρίσεις, όπως αυτές στις οποίες εκτίθεντο κατά τη διάρκεια της κρίσης.

• Απελευθέρωση περισσότερων επενδύσεων από την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο: η Ένωση Κεφαλαιαγορών αναμένεται να συμβάλει στην κινητοποίηση κεφαλαίων στην Ευρώπη και στη διοχέτευσή τους σε επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, και σε έργα υποδομής. Αυτό βοηθά τις επιχειρήσεις να επεκτείνονται και να δημιουργούν θέσεις εργασίας. Επίσης, η Ένωση Κεφαλαιαγορών προσφέρει στους πολίτες περισσότερες επιλογές για την επίτευξη των συνταξιοδοτικών τους στόχων.
• Μετάβαση σε πιο καθαρή και πιο πράσινη οικονομία: η Ένωση Κεφαλαιαγορών αποσκοπεί να κατευθύνει τις επενδύσεις σε έργα φιλικά προς το περιβάλλον, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στο πρόγραμμα της ΕΕ περί βιωσιμότητας και ουδετερότητας ως προς τις ανθρακούχες εκπομπές. Αυτό θα επιτρέψει στον χρηματοπιστωτικό τομέα της ΕΕ να πρωτοστατήσει στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη, πιο αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλική οικονομία.

• Ανάπτυξη τοπικών κεφαλαιαγορών και αποτελεσματικότερη σύνδεση των πηγών χρηματοδότησης με τα επενδυτικά έργα σε ολόκληρη την ΕΕ: η Ένωση Κεφαλαιαγορών είναι ένα κλασικό εγχείρημα ενιαίας αγοράς προς όφελος του συνόλου των κρατών μελών. Τα κράτη μέλη με τις πιο μικρές αγορές και με υψηλό δυναμικό ανάπτυξης έχουν πολλά να κερδίσουν από τη βελτιωμένη διοχέτευση των κεφαλαίων και των επενδύσεων στα έργα τους. Οι περισσότερο αναπτυγμένες οικονομίες της αγοράς θα ωφεληθούν από την αύξηση των ευκαιριών για διασυνοριακές επενδύσεις και αποταμίευση.

Η Επιτροπή έχει ήδη υποβάλει όλες τις προτάσεις που ανακοινώθηκαν στο σχέδιο δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, του Σεπτεμβρίου 2015, καθώς και την ενδιάμεση επανεξέταση του Ιουνίου 2017. Η Επιτροπή παραμένει πλήρως προσηλωμένη στη θέση όλων των δομικών στοιχείων της Ένωσης Κεφαλαιαγορών έως τα μέσα του 2019.

Ποιά είναι η πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των νομοθετικών προτάσεων του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών;

Το πρόγραμμα που προτείνει η Επιτροπή περιλαμβάνει 13 νομοθετικές προτάσεις που αποτελούν τα δομικά στοιχεία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Επιπλέον, η Επιτροπή πρότεινε τρεις νομοθετικές προτάσεις για να μπορέσει ο χρηματοπιστωτικός τομέας της Ένωσης να πρωτοστατήσει στις προσπάθειες για πιο πράσινη και πιο καθαρή οικονομία. Η Επιτροπή πρότεινε επίσης σειρά άλλων μη νομοθετικών μέτρων με σκοπό να ενισχυθούν οι κεφαλαιαγορές και να καταστούν πιο ανθεκτικές.

Έχει επιτευχθεί συμφωνία για 10 από τις 13 νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής για την Ένωση Κεφαλαιαγορών ενώ 3 εξ αυτών έχουν ήδη εκδοθεί:

• Νέοι κανόνες για τη μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις που αναζητούν ευκαιρίες χρηματοδότησης (εκδόθηκε τον Ιούνιο 2017). Η νομοθετική αυτή πράξη απλουστεύει την κατάρτιση των ενημερωτικών δελτίων των επιχειρήσεων και διευκολύνει την κατανόησή τους από τους επενδυτές.
• Αποτελεσματικότερο πλαίσιο για την τόνωση των επενδύσεων σε επιχειρηματικά κεφάλαια και κοινωνικά έργα και για τη διευκόλυνση των επενδύσεων σε καινοτόμες ΜΜΕ (εκδόθηκε τον Οκτώβριο 2017).
• Μέτρα που συμβάλλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην αγορά τιτλοποιήσεωνκαι επιτρέπουν στις τράπεζες να δανείζουν περισσότερα στην πραγματική οικονομία (εκδόθηκε τον Δεκέμβριο 2017). Εάν η αγορά επρόκειτο να επιστρέψει στα προ της κρίσης μέσα επίπεδα εκδόσεων, οι τράπεζες θα ήταν σε θέση να παράσχουν πρόσθετο ποσό 157 δισ. ευρώ σε πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον του κανονισμού για τις τιτλοποιήσεις STS, η Επιτροπή έχει τροποποιήσει τους κανόνες εφαρμογής του ρυθμιστικού πλαισίου για τις ασφαλιστικές δραστηριότητες «Φερεγγυότητα II» με σκοπό τη διευκόλυνση επενδύσεων από ασφαλιστικές εταιρείες σε τιτλοποιήσεις STS και υποδομές.
• Πρόταση για ένα πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν για την αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των συνταξιοδοτικών φορέων και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Αυτό θα ωφελήσει τους αποταμιευτές παρέχοντάς τους πρόσβαση σε καλύτερα προϊόντα με χαμηλότερο κόστος (συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο 2018).
• Πρόταση για ένα ενωσιακό πλαίσιο για καλυμμένα ομόλογα.Τα καλυμμένα ομόλογα αποτελούν σημαντικό εργαλείο για τα πιστωτικά ιδρύματα ώστε να μπορούν να διοχετεύουν αποτελεσματικά χρηματοδοτήσεις στην αγορά ακινήτων, καθώς και για ορισμένα μέσα με δημόσια εγγύηση, στα οποία περιλαμβάνονται ορισμένα δάνεια σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο 2019).
• Πρόταση για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής διανομής συλλογικών επενδυτικών κεφαλαίων.Η πρόταση αναμένεται να βελτιώσει τη διαφάνεια των εθνικών απαιτήσεων, να άρει τις επαχθείς απαιτήσεις και να εναρμονίσει τους αποκλίνοντες εθνικούς κανόνες (συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο 2019).
• Πρόταση για περισσότερο αναλογικούς και αποτελεσματικούς κανόνες για τις επιχειρήσεις επενδύσεων:θα εξασφαλίσουν ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των μεγάλων και συστημικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, εισάγοντας παράλληλα απλούστερους κανόνες προληπτικής εποπτείας για τις μη συστημικές επιχειρήσεις επενδύσεων (συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο 2019).
• Πρόταση για τα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης, τη δεύτερη ευκαιρία και μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής: Για επιχειρήσεις και επιχειρηματίες, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοκτητών ατομικών επιχειρήσεων, η πρόταση προβλέπει μια δεύτερη ευκαιρία μέσω της απαλλαγής από χρέη προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα για ένα νέο ξεκίνημα και να δοθούν κίνητρα στην επιχειρηματικότητα. Η πρόταση έχει ως στόχο να διευκολύνει την αποτελεσματική αναδιάρθρωση βιώσιμων εταιρειών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες ώστε να αποφύγουν την αφερεγγυότητα και την καταστροφή της αξίας λειτουργούσας επιχείρησης (συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο 2018).
• Πρόταση με στόχο να καταστεί ευκολότερο για τις μικρές επιχειρήσεις να λάβουν χρηματοδότηση μέσω των κεφαλαιαγορών:για τη μείωση της γραφειοκρατίας για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε «αγορές ανάπτυξης ΜΜΕ», μια νέα κατηγορία τόπου διαπραγμάτευσης ειδικά για μικρούς εκδότες (συμφωνήθηκε τον Μάρτιο 2019).
• Πρόταση για την ενίσχυση της εποπτείας των κεντρικών αντισυμβαλλομένων: για να εξασφαλιστεί ότι το εποπτικό πλαίσιο της Ένωσης είναι αρκετά εύρωστο ώστε να προλαμβάνει και να μετριάζει τους κινδύνους από τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους της Ένωσης και από συστημικούς κεντρικούς αντισυμβαλλομένους τρίτων χωρών που εξυπηρετούν πελάτες της Ένωσης (συμφωνήθηκε τον Μάρτιο 2019).

Επιπλέον, επιτεύχθηκε συμφωνία σε 2 από τις 3 προτάσεις της Επιτροπής για βιώσιμη χρηματοδότηση:

• Πρόταση για τη βελτίωση των απαιτήσεων γνωστοποίησης που σχετίζονται με τους κινδύνους βιωσιμότητας και τις βιώσιμες επενδύσεις για την αύξηση της διαφάνειας έναντι των τελικών επενδυτών (συμφωνήθηκε τον Μάρτιο 2019).
• Πρόταση για την ανάπτυξη ελάχιστων προτύπων για δείκτες αναφοράς για χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές και ελάχιστων απαιτήσεων γνωστοποίησης για δείκτες αξιολόγησης της βιωσιμότητας, που παρέχουν κατάλληλα εργαλεία στους επενδυτές που επιθυμούν να επενδύσουν σε στρατηγικές χαμηλών εκπομπών άνθρακα (συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο 2019).

Επί ποίων νομοθετικών προτάσεων πρέπει ακόμη να επιτευχθεί συμφωνία;

Στο πλαίσιο του θεματολογίου για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, η Επιτροπή υπέβαλε τις ακόλουθες νομοθετικές προτάσεις, οι οποίες βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Πλήρης αξιοποίηση της ενιαίας αγοράς μέσω νέων προϊόντων και υπηρεσιών σε ενωσιακή κλίμακα

• πρόταση για ένα πλαίσιο σχετικά με τη συμμετοχική χρηματοδότηση με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης σε αυτή την καινοτόμο μορφή χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις που χρειάζονται χρηματοδότηση. Η πρόταση αναμένεται να ωφελήσει ιδιαίτερα τις νεοφυείς επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι επενδυτές διαθέτουν ισχυρή προστασία και διασφαλίσεις.

Κατάσταση: Εγκρίθηκε η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκκρεμεί η θέση του Συμβουλίου.

Απλούστεροι, σαφέστεροι και πιο αναλογικοί κανόνες για τους χρηματοοικονομικούς παράγοντες

• πρόταση σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στα έναντι τρίτων αποτελέσματα των εκχωρήσεων απαιτήσεων: θα ενισχύσει σημαντικά την ασφάλεια δικαίου καθορίζοντας ποιο είναι το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο στα έναντι τρίτων αποτελέσματα όταν μια απαίτηση εκχωρείται σε διασυνοριακό επίπεδο.

Κατάσταση: Εγκρίθηκε η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκκρεμεί η θέση του Συμβουλίου.

Αποτελεσματικότερη εποπτεία των κεφαλαιαγορών

• πρόταση για την επανεξέταση των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών: για την ενίσχυση της εποπτικής σύγκλισης και ενίσχυση της επιβολής του νόμου. Με τον τρόπο αυτό προάγεται η συνεπής και αποτελεσματικότερη εποπτεία και ενισχύεται η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Κατάσταση: Εγκρίθηκαν οι θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, οι τριμερείς διάλογοι βρίσκονται σε εξέλιξη.

Χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης

• πρόταση για τη σύσταση συστήματος ταξινόμησης (ταξινομία) το οποίο θα ενισχύσει την κοινή αντίληψη των οικονομικών δραστηριοτήτων που μπορούν να θεωρηθούν περιβαλλοντικά βιώσιμες για επενδυτικούς σκοπούς.

Κατάσταση: Εκκρεμούν οι θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.