Ενόψει της άτυπης Συνόδου των ηγετών στις 23 Φεβρουαρίου 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα διάφορες επιλογές – και τις δημοσιονομικές τους επιπτώσεις – για έναν νέο και σύγχρονο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, που θα ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις προτεραιότητές της μετά το 2020.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ δήλωσε: «Οι προϋπολογισμοί δεν είναι λογιστικές ασκήσεις, αλλά πρέπει να ανταποκρίνονται στις προτεραιότητες και στις φιλοδοξίες. Αποτυπώνουν το μέλλον μας σε αριθμούς. Πρώτα λοιπόν πρέπει να συζητήσουμε τι είδους Ευρώπη θέλουμε. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέσουν τα χρήματα που απαιτούνται για τους φιλόδοξους στόχους τους. Και ενώ όλοι οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι η συνέχιση του “business as usual” δεν αποτελεί επιλογή για την επικείμενη συζήτηση, πιστεύω ακράδαντα ότι μπορούμε να τετραγωνίσουμε τον κύκλο και να συμφωνήσουμε σε έναν προϋπολογισμό από τον οποίο όλοι θα είναι κερδισμένοι.»

Στη σύνοδό τους στις 23 Φεβρουαρίου, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν σχετικά με το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι προτεραιότητες που έθεσαν για την Ένωση – στις 16 Σεπτεμβρίου 2016 στην Μπρατισλάβα και στις 25 Μαρτίου 2017 στη Δήλωση της Ρώμης – θα χρηματοδοτηθούν επαρκώς ώστε να γίνουν πράξη. Οι δύο αυτές πτυχές – ο καθορισμός κοινών προτεραιοτήτων και ο εξοπλισμός της Ένωσης με τα αναγκαία μέσα για την εφαρμογή τους – είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους.

Η Επιτροπή συμβάλλει σε αυτή τη σημαντική συζήτηση με τρεις τρόπους: πρώτον, παρέχοντας τα αναγκαία στοιχεία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς και για τα οφέλη, τα επιτεύγματα και την προστιθέμενη αξία του· δεύτερον, καταρτίζοντας σενάρια που αποτυπώνουν τον δημοσιονομικό αντίκτυπο των διαφόρων πιθανών επιλογών πολιτικής· και τρίτον, υπογραμμίζοντας τις συνέπειες που θα είχε η καθυστερημένη έγκριση του νέου προϋπολογισμού της ΕΕ για τους φοιτητές, τους ερευνητές, τα έργα υποδομής κ.λπ..

Επιλογές για τον μελλοντικό προϋπολογισμό της ΕΕ

Κατά τη συζήτηση σχετικά με το πόσο φιλόδοξη μπορεί να είναι η δράση της ΕΕ σε τομείς όπως η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, η στήριξη μιας πραγματικής Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, η προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ευρώπης και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής για τη συνοχή και της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ, οι ηγέτες θα πρέπει να προσδιορίσουν τον ακριβή αντίκτυπο των επιλογών τους από την άποψη της χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ. Αυτό ακριβώς επιδιώκει να επιτύχει η σημερινή ανακοίνωση της Επιτροπής, δηλαδή να ποσοτικοποιήσει τον δημοσιονομικό αντίκτυπο των διαφόρων πιθανών επιλογών πολιτικής. Δεν πρόκειται για προτάσεις της Επιτροπής, αλλά για παραδείγματα βασισμένα σε ιδέες που συχνά διατυπώνονται σε δημόσιες συζητήσεις. Στόχος τους είναι να εστιάσουν κατάλληλα στον προβληματισμό, να ενθαρρύνουν τον διάλογο και να παράσχουν αξιόπιστα στοιχεία τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για την πραγματοποίηση των σημαντικών μελλοντικών επιλογών.

Για παράδειγμα, εάν οι ηγέτες συμφωνήσουν να τηρήσουν τη δέσμευση που διατυπώνεται συχνά για βελτίωση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, αυτό θα κοστίσει από 20 έως 25 δισ. ευρώ σε διάστημα επτά ετών και έως 150 δισ. ευρώ εάν θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των συνόρων της ΕΕ. Πράγματι, κάθε πολιτική προτεραιότητα, όπως η Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση, η στήριξη της κινητικότητας των νέων, η προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ευρώπης, η τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας και η υποστήριξη μιας ουσιαστικής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, χρειάζεται επαρκή χρηματοδότηση για να γίνει πράξη.

Εκσυγχρονισμός και χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της ΕΕ

Η Επιτροπή παρουσιάζει επίσης εναλλακτικές επιλογές για τον εκσυγχρονισμό του προϋπολογισμού της ΕΕ, μεταξύ άλλων, ενισχύοντας τη σύνδεση ανάμεσα στους στόχους του προϋπολογισμού της ΕΕ και στον τρόπο χρηματοδότησής του. Επιπλέον, προτείνει δυνατότητες ενίσχυσης του δεσμού – που συχνά αναφέρεται ως «αιρεσιμότητα» – ανάμεσα στη χρηματοδότηση της ΕΕ και στο σεβασμό των θεμελιωδών αξιών της.

Το χρονοδιάγραμμα είναι σημαντικό τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις

Είναι σημαντικό να επιτευχθεί γρήγορα πολιτική συμφωνία σχετικά με έναν νέο και σύγχρονο προϋπολογισμό της ΕΕ, ώστε να αποδειχθεί ότι η Ένωση είναι έτοιμη να υλοποιήσει το εποικοδομητικό πολιτικό πρόγραμμα που παρουσιάστηκε στην Μπρατισλάβα και στη Ρώμη.

Ο αρμόδιος Επίτροπος για τον Προϋπολογισμό και τους Ανθρώπινους Πόρους κ. Γκίντερ Έτινγκερ δήλωσε: «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να επαναληφθεί η ατυχής εμπειρία του 2013 όταν ο τρέχων προϋπολογισμός της ΕΕ εγκρίθηκε με σημαντική καθυστέρηση. Εάν επαναληφθεί μια τέτοια καθυστέρηση, περισσότερα από 100.000 έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ – σε σημαντικούς τομείς, όπως η στήριξη επιχειρήσεων, η ενεργειακή απόδοση, η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η κοινωνική ένταξη – δεν θα είναι δυνατόν να ξεκινήσουν εγκαίρως, και εκατοντάδες χιλιάδες νέοι δεν θα μπορέσουν να ωφεληθούν από το πρόγραμμα ανταλλαγών του Erasmus+ το 2021».

Εκτός του ότι είναι πολιτικά επιθυμητή, μια έγκαιρη συμφωνία αποτελεί επίσης επιτακτική ανάγκη σε πρακτικό επίπεδο. Οι εταίροι και οι δικαιούχοι χρηματοδοτήσεων της ΕΕ – από φοιτητές και ερευνητές μέχρι έργα υποδομών, υγειονομικής περίθαλψης και ενέργειας – καθώς και οι εθνικές και περιφερειακές αρχές χρειάζονται νομική και οικονομική ασφάλεια. Η Επιτροπή εφιστά την προσοχή των ηγετών σε συγκεκριμένα παραδείγματα των αρνητικών επιπτώσεων που θα είχε μια καθυστέρηση στους πολίτες και στις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ατυχής εμπειρία της καθυστερημένης έγκρισης του τρέχοντος προϋπολογισμού της ΕΕ – που είχε ως συνέπεια σοβαρές καθυστερήσεις στην έναρξη των νέων προγραμμάτων και, κατά συνέπεια, στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων χρηματοδότησης – δεν πρέπει να επαναληφθεί.

Επόμενα βήματα

Στους επόμενους μήνες, και το αργότερο στις αρχές Μαΐου του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει την επίσημη πρότασή της για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ. Εν τω μεταξύ, η Επιτροπή θα συνεχίσει να ακούει τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων, μεταξύ άλλων, μέσω των δημόσιων διαβουλεύσεων για τις προτεραιότητες της ΕΕ, οι οποίες ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2018.

Περισσότερες πληροφορίες  εδώ.