Το αντικείμενο της κουβέντας ήταν η γυναικεία παρουσία στον χώρο των μεταφορών που ομολογουμένως δεν είναι ιδιαίτερα αισθητή. Η κα Διακομανώλη παρουσίασε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, για το ποσοστό της παρουσίας των γυναικών αλλά και το πως βλέπει και αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παρακάτω σας παραθέτουμε την συνέντευξη.

Νίκος Καραγιάννης: Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι κλάδοι του τομέα των μεταφορών (αεροπορικών, θαλάσσιων, οδικών, σιδηροδρομικών, διαστημικών, εσωτερικής ναυσιπλοΐας ή υλικοτεχνικής υποστήριξης) είναι παραδοσιακά ανδροκρατούμενοι. Καταρχάς λίγο να το αναλύσουμε. Γιατί λέτε να συμβαίνει αυτό;

Κλημεντίνη Διακομανώλη: Όντως μόνο 22 % των εργατών στον τομέα των μεταφορών είναι γυναίκες, ουσιαστικά είναι ο κλάδος με την μεγαλύτερη ανισότητα φύλων. Όπως έχει τονίσει η Επίτροπος Μεταφορών κα Bulc, υπάρχει και μεγάλη ανισότητα ανά τύπους εργαζομένων σε κάθε κλάδο. Στον κλάδο των σιδηροδρομικών μεταφορών, στο τμήμα ανθρώπινου δυναμικού το ποσοστό το γυναικών αγγίζει το 60% ενώ μόνο 3% μεταξύ των οδηγών τραίνων.
Για να απαντηθεί γιατί είναι παραδοσιακά ανδροκρατούμενοι, θα πρέπει να κάνουμε μια ιστορικό-κοινωνική ανάδρομη, και να δούμε από ποιους δημιουργήθηκε ο κλάδος των μεταφορών, και ποιος ήταν ο ρόλος της γυναίκας στην εκάστοτε κοινωνία.
Η ουσία είναι όμως, ότι έχουμε εξελιχτεί και προοδέψει ως κοινωνίες, το ίδιο και ο κλάδος των μεταφορών. Δημιουργούνται καινούριες ευκαιρίες, καιρός να σπάσουμε με την “παράδοση” αυτήν.

Νίκος Καραγιάννης: Τι προτίθεται να κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αλλάξει αυτό το όντως κακό ισοζύγιο ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες. Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες;

Κλημεντίνη Διακομανώλη: Καταρχάς να σημειώσουμε πως η ισότητα των φύλων είναι για την ΕΕ μια θεμελιώδης αρχή. Η Επιτροπή έχει τονίσει επανειλημμένα ότι χρειάζεται να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Και αυτό ισχύει στον κλάδο των μεταφορών. Μέχρι τώρα, έχουν γίνει τρεις δημόσιες διαβουλεύσεις με τίτλο «γυναίκες στις μεταφορές», αυτό αποδεικνύει ότι η Επιτροπή έχει πάρει πολύ σοβαρά το θέμα, και εργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση.

Από την πλευρά της η Επίτροπος Μεταφορών κα Bulc αναδεικνύει το ζήτημα με κάθε ευκαιρία και καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να προωθήσουν σχετικές πρωτοβουλίες. Μάλιστα αυτό το εργασιακό μοντέλο ξεκίνα από το ίδιο της το γραφείο όπου υπάρχει ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών, δίνοντας έτσι ένα θετικό παράδειγμα. Μέσω σεμιναρίων, συναντήσεων και συζητήσεων σε όλα τα κράτη μέλη, η ΕΕ παρουσιάζει την πολιτική της για προσέλκυση περισσότερων γυναικών στις μεταφορές. Η ΕΕ επίσης είναι στην διαδικασία σχεδιασμού επικοινωνιακών εκστρατειών ώστε να ενημερωθούν οι εταιρίες για τα οφέλη που προκύπτουν από την καλύτερη αντιπροσώπευση των φύλων στο εργατικό δυναμικό τους.

Μια σημαντική πρωτοβουλία επίσης της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο. Πρόκειται για μια «πλατφόρμα για την αλλαγή» με στόχο την αύξηση της απασχόλησης των γυναικών σε αυτόν τον τομέα. Η πλατφόρμα θα συγκεντρώσει αντιπροσωπευτικά όργανα των μεταφορικών βιομηχανιών, των συνδικάτων τους, των ιδρυμάτων κατάρτισης, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των ΜΚΟ που θα είναι σε θέση να αναλάβουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις και δράσεις υπέρ της ισότητας των φύλων, ανταλλάζοντας παράλληλα καλές πρακτικές.

Νίκος Καραγιάννης: Θα λέγατε ότι είναι και ευθύνη των γυναικών που ίσως δεν ενδιαφέρονται για επαγγέλματα που έχουν σχέση με τον τομέα των μεταφορών ή είναι άλλοι οι λόγοι (αν ναι, πείτε μας);

Κλημεντίνη Διακομανώλη: Από την στιγμή που είναι κοινωνικό φαινόμενο, όλοι μας έχουμε εν μέρη ευθύνη, ξεκινώντας από τις οικογένειες, την κοινότητά μας και φυσικά φτάνοντας και στις πολιτικές και στους θεσμούς. Είναι θέμα στερεοτύπων, προκαταλήψεων, κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων, νοοτροπίας, παιδείας, εργασιακών συνθηκών, μισθών, προσφοράς εργασίας κοκ. Το ζητούμενο είναι να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους, και με κοινό όραμα να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε, εφόσον μια γυναίκα το επιθυμεί να μπορεί να εργαστεί σε αυτόν τον τομέα χωρίς καμία διάκριση, δυσκολία ή κοινωνικό στίγμα.

Νίκος Καραγιάννης: Ωραία, ας πούμε ότι η σχέση αυτή αλλάζει και οι γυναίκες εισέρχονται δυναμικά στα επαγγέλματα που έχουν σχέση με τις μεταφορές. Πιστεύετε ότι αυτή η είσοδος θα αλλάξει τον ίδιο τον μεταφορικό τομέα, δηλαδή την ίδια του την ύπαρξη;

Κλημεντίνη Διακομανώλη:  Το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται στις μεταφορές πανευρωπαϊκά είναι αρκετά χαμηλό. Υπάρχουν αποκλείσεις ακόμα και μεταξύ των διαφορετικών τύπων μεταφορών. Για παράδειγμα υπάρχουν περισσότερες γυναίκες στις αερομεταφορές έναντι των σιδηροδρομικών μεταφορών, όπου το ποσοστό γυναικών ανέρχεται σε μονοψήφια ποσοστιαία νούμερα. Οι περισσότερες γυναίκες ωστόσο απασχολούνται σε θέσεις διοίκησης, κυρίως γύρω από την διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού. Προφανώς υπάρχουν πολλά θετικά στοιχεία από ένα περιβάλλον εργασίας που υπάρχει ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, και αυτό επιδιώκει η ΕΕ σε όλους τους κλάδους. Επίσης, με βάση τις τρέχουσες δημογραφικές τάσεις και την αυξανόμενη γήρανση του ανθρώπινου δυναμικού στις μεταφορές (το 1/3 πανευρωπαϊκά είναι άνδρες άνω των 50), είναι απαραίτητη η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών για να εξισορροπηθούν αυτές οι τάσεις. Αυτό δηλαδή θα μπορούσε να είναι, όπως το αναφέρετε στην ερώτησή σας, και υπαρξιακό θέμα. Τέλος υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι η πρόσληψη γυναικών σε επιχειρήσεις μεταφορών είχαν θετικό οικονομικό αντίκτυπο.

Νίκος Καραγιάννης: Στην Ελλάδα ποια είναι η αντίστοιχη κατάσταση; Υπάρχουν στατιστικές; Για να είμαι ειλικρινής δεν βλέπω συχνά γυναίκες είτε οδηγούς, είτε σε επίπεδο στελεχών.

Κλημεντίνη Διακομανώλη: Το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται στις μεταφορές στην Ελλάδα είναι πράγματι ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ. Η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση μαζί με την Σλοβενία και την Ρουμανία με ποσοστό 16%, έναντι 22% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σε χαμηλότερη θέση βρίσκεται μόνο το Λουξεμβούργο με 12%.

Συνεπώς τόσο η ΕΕ όσο και οι εθνικές κυβερνήσεις και οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να εργαστούμε σκληρά – με σύμμαχό μας πάντα τα μέσα μαζικής μεταφοράς – για να προβληθεί το ζήτημα με στόχο να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε περισσότερες γυναίκες να θέλουν και να μπορούν να ενταχθούν σε αυτό τον κλάδο στην Ελλάδα. Μεγαλύτερη παρουσία γυναικών και στον τομέα των ΜΜΕ θα έχει σίγουρα θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία γενικότερα αλλά και για τα ίδια τα μέσα μαζικής μεταφοράς και την εικόνα τους.

Η συνέντευξη είναι διαθέσιμη εδώ: http://www.ypodomes.com/index.php/alles-ypodomes/sunenteukseis/item/4245…

Περισσότερα εδώ.