Η Βρετανία γίνεται η πρώτη χώρα που αποχωρεί  από την ΕΕ, κλονίζοντας συθέμελα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η απώλεια ενός εκ των μεγαλυτέρων μελών της αναμένεται να προκαλέσει δραστικές αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που ήδη δοκιμάζεται από τον αυξανόμενο λαϊκισμό, τη μεταναστευτική κρίση και τα  οικονομικά προβλήματα

Δεν αποκλείεται και άλλες χώρες να ζητήσουν την διενέργεια αντίστοιχων δημοψηφισμάτων, να απαιτηθεί  μια πιο χαλαρή ένωση ή η ΕΕ μετά από 60 χρόνια να οδηγηθεί σε διάλυση. Οι ευρωσκεπτικιστές στη Γαλλία, την Ολλανδία , την Ιταλία και την Δανία ακονίζουν τα μαχαίρια τους. Περιχαρής ο επικεφαλής της ολλανδικής ακροδεξιάς Γκέρτ Βίλντερς  δήλωσε λίγο μετά την ανακοίνωση των ανεπίσημων αποτελεσμάτων: «Και οι Ολλανδοί έχουν το δικαίωμα σε ένα δημοψήφισμα. Το Κόμμα για την Ελευθερία ζητεί συνεπώς δημοψήφισμα για ένα Nexit, δηλαδή μια έξοδο της Ολλανδίας από την ΕΕ».

Σε πανηγυρικό κλίμα και οι δηλώσεις της Μαριόν Μαρεσάλ- Λε Πεν, ανιψιά της επικεφαλής του γαλλικού ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου «Από το Brexit στο Frexit: Έχει φτάσει ο καιρός να εισάγουμε τη δημοκρατία στη χώρα μας. Οι Γάλλοι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν», έγραψε στο Twitter.

Με ζοφερά χρώματα είχε περιγράψει την επόμενη ημέρα ενός Brexit ο Πρόεδρος της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ. Ένα Brexit θα μπορούσε να οδηγήσει στην «καταστροφή όχι μόνο της ΕΕ αλλά και του δυτικού πολιτισμού», είχε τονίσει την περασμένη εβδομάδα. «Οι εχθροί μας … θα ανοίξουν ένα μπουκάλι σαμπάνιας, αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι αρνητικό για μας», είχε αναφέρει προφητικά. «Η ΕΕ δεν κινδυνεύει με θάνατο  από ένα Brexit, αλλά θα πρέπει να αντληθούν διδάγματα», είχε δηλώσει πιο ψύχραιμα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ.

Ανάγκη αλλαγής και επανεκκίνησης

Οι φωνές υπέρ της ανάγκης δραστικών αλλαγών στο μπλοκ δεν είναι λίγες. Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εκτίμησε πριν λίγες ημέρες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αλλάξει, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία. «Η  Ευρώπη δεν είναι σε καλή κατάσταση» και θα χρειαστεί άμεσα αλλαγές», σημείωσε. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος εκτίμησε χθες ότι όποιο και αν είναι η έκβαση του δημοψηφίσματος θα πρέπει «να υπάρξει μια επανεκκίνηση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος».

Οι δηλώσεις αμφοτέρων κρίνονται εξαιρετικά σημαντικές, δεδομένου του ρόλου που θα κληθεί να παίξει ο γαλλογερμανικός άξονας στη συνέχεια. Γαλλία και Γερμανία επεξεργάζονται ήδη ένα  κοινό ευρωπαϊκό σχέδιο για το μέλλον. Μετά όμως από τις δραματικές αυτές εξελίξεις στη Βρετανία, το σχέδιο αυτό ενδέχεται να μην είναι και τόσο φιλόδοξο και να περιοριστεί μόνο σε θέματα όπως η ασφάλεια και η άμυνα.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ΕΕ απομακρύνεται από την αρχή μιας «διαρκώς στενότερης ένωσης» και του φεντεραλισμού, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι μιλούν για μια «Ευρώπη δύο ταχυτήτων» που θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να εξαιρούνται από τους  βασικούς κανόνες. Ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε να είναι να μην καθίσταται υποχρεωτική  η  ένταξη των μελών στο ευρώ. Αυτό θα λειτουργήσει προς όφελος της Πολωνίας, η οποία δεν φαίνεται να επιθυμεί την ένταξή της στο ενιαίο νόμισμα.

Υπάρχει ωστόσο και η άλλη πλευρά. Ορισμένοι θεωρούν ότι η απάντηση θα πρέπει να είναι μια στενότερη ένωση, με μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική ενοποίηση. Αν και η τάση αυτή δεν φαίνεται να υπερισχύει αυτή τη στιγμή, το χθεσινό δημοψήφισμα απέδειξε ότι ουδείς μπορεί να προδιαγράψει το μέλλον

Διαθέσιμο εδώ.